Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

Wiosenna akcja ochrony płazów

Podczas wiosennej wędrówki płazów z miejsc zimowania do miejsc rozrodu wiele z nich przekracza drogi i ginie pod kołami pojazdów. Dotyczy to głównie takich gatunków jak: żaby trawne i moczarowe, ropuchy szare, traszki zwyczajne i grzebieniaste oraz grzebiuszki. W celu ograniczenia śmiertelności płazów na drogach BbPN od kilku lat zabezpiecza 300 metrowy odcinek drogi z Goniądza do Wólki Piasecznej specjalnymi płotkami, chroniącymi płazy przed wychodzeniem na jezdnię. Akcja ta ściśle powiązana jest z edukacją przyrodniczą młodzieży z Goniądza, która bierze czynny udział w tym przedsięwzięciu. Gimnazjaliści oraz wychowankowie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego "Promyk" w Goniądzu codziennie kontrolują płotki i przenoszą zatrzymane  przy płotkach płazy na drugą stronę jezdni. W ubiegłym roku zostało przeniesionych  na tym odcinku drogi ponad 6 tysięcy płazów. Płotki ochronne ustawiane pod Goniądzem zostały dofinansowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

Ochrona płazów na trasie ich wiosennej wędrówki prowadzona jest również na 400 metrowym odcinku Carskiej Drogi,  przechodzącym przez bagienne lasy olsowe (niedaleko miejscowości Laskowiec w gm. Trzcianne). Akcję w tym miejscu BbPN prowadzi wspólnie z Instytutem Biologii Uniwersytetu w Białymstoku. Płotki kontrolowane są dwukrotnie w ciągu dnia. Złapane do wiaderek płazy przenoszone są bezpiecznie na drugą stronę drogi przez służby terenowe Parku, wolontariuszy, pracowników i studentów Instytutu Biologii UwB. 

Wszystkie zaobserwowane podczas akcji płazy są oznaczane do gatunku i płaci. Informacje są zapisywane. Zebrane notatki wzbogacą dane inwentaryzacyjne BbPN i materiały naukowe Instytutu Biologii UwB, a także posłużą do budowy specjalnej platformy informatyczno-bazodanowej o płazach prowadzonej przez Stowarzyszenie Człowiek i Przyroda, w ramach projektu pt.: "Ochrona płazów na obszarach Natura 2000 w północno-wschodniej Polsce". Uwaga! Każdy osoba może wziąć udział w tworzeniu owej bazy danych o płazach poprzez zalogowanie się na portalu platformy i przesyłanie do niej informacji o napotkanych miejscach wzmożonej śmiertelności płazów na drogach. Zebrane dane mają  w przyszłości posłużyć do identyfikacji i zabezpieczenia odcinków dróg, gdzie śmiertelność płazów jest najwyższa. 

W celu ograniczenia śmiertelności płazów na Carskiej Drodze w Dolnym Basenie doliny Biebrzy, Park złożył wniosek o dofinansowanie z unijego programu LIFE budowy trwałych wygrodzeń ochronnych zapobiegających wchodzeniu płazów na jezdnię i przepustów pod drogą umożliwiających przechodzenie zwierząt na druga stronę. Konstrukcje te mają być wkomponowane w nasyp drogi tak by nie zakłócały krajobrazu Carskiej Drogi. Nie będą one zakłócały ruchu drogowego, a dla nieświadomego ich istnienia podróżnego, mają być praktycznie niezauważalne.

Akcja wiosennej ochrony płazów w Parku rozpoczęła się w połowie marca br. i potrwa około miesiąc. Na wspomnianych odcinkach dróg patrole Straży BbPN będą wzmożone. Dodatkowo płotki są monitorowane. Partnerem akcji wiosennej ochrony płazów w BbPN jest Starostwo Powiatowe w Mońkach – Wydział Dróg. Podobne akcje będą przeprowadzane pod Goniądzem i na Drodze Carskiej w kolejnych latach.

Biebrzański Park Narodowy prosi kierowców przejeżdżających drogami w okolicy doliny Biebrzy o ostrożność i omijanie płazów na drogach. Szczególnie można się ich spodziewać w dużych ilościach w ciepłą i wilgotną pogodę na odcinkach dróg przecinających obszary podmokłe.

Tekst: Piotr Tałałaj

• autor: Zamieścił: Piotr Tałałaj, BbPN