Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

Rdest wężownik (Polygonum bistorta) – gatunek z rodziny rdestowatych. Pospolity w całej Polsce. Nad Biebrzą zasiedla skraje wilgotnych łąk, obrzeża grądzików, źródliska.

 

Wzniesione pojedyncze pędy osiągają wysokość nawet ponad 1m. Krótkie, grube kłącza są wężowato powyginane (stąd gatunkowa nazwa rośliny).

 

Kwiaty zebrane w gęsty, walcowaty kłos długości 3-7 cm, osadzony na szczycie łodygi. Kwiaty długości 4-5 mm. Okwiat bladoróżowy do różowego, złożony z 5 listków. Słupek z 3 wolnymi szyjkami, 8 pręcików z fioletowymi pylnikami. Nektaria znajdują się u nasady pręcików.

 

Jego lecznicze własności odkryto w XVI w., w Polsce był stosowany od w. XVII – najczęściej w mieszankach ziołowych. Dawniej kłącze rdestu było używane do garbowania skór, farbowania wełny na żółto oraz wytwarzania czerwonego atramentu.

 

Kłącze wężownika (Rhizoma Bistortae), zawiera garbniki (16-21,5%), kwasy fenolowe, leukocyjanidynę, węglowodany, sole mineralne.

 

Ma własności ściągające, przeciwkrwotoczne, przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe, przeciwbakteryjne i gojące rany. Wewnętrznie stosowany jest w nieżytach żołądka, zapaleniu jelita cienkiego, nieżycie odbytnicy i wielu innych schorzeniach układu pokarmowego. Zewnętrznie używa się go do płukania jamy ustnej i gardła przy zapaleniu śluzówek, anginie i pleśniawkach. W postaci odwaru i kąpieli używany jest przy trądziku, opryszczce, hemoroidach, nadmiernej potliwości i czyrakach. W postaci lewatyw i irygacji leczy się nim biegunkę, upławy oraz pęknięcia odbytu, w postaci okładów przy oparzeniach, oraz owrzodzeniach pochodzących od żylaków. Stosowany musi być z umiarkowaniem, gdyż używany przez dłuższy czas upośledza wchłanianie pokarmu z jelit, może też wywołać zatrucia.

 

Tyle o jego nadzwyczajnych właściwościach leczniczych!

 

O jego pozostałych funkcjach przyrodniczych świadczą załączone fotografie. Może więc służyć jako źródło pokarmu, a także jako miejsce chwilowego spoczynku...

 

fotografie: CWerpachowski (cezarbot@cksr.ac.bialystok.pl)