Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

Konferencja podsumowująca działania projektu

W dniach 13-14 października br. w Goniądzu odbyła się konferencja pt. Doświadczenia i dylematy  renaturyzacji terenów mokradłowych w Polsce i Europie, która była jednocześnie spotkaniem podsumowującym działania projektu i nie tylko. Celem konferencji było bowiem dużo szersze spojrzenie na doświadczenia i dylematy renaturyzacji mokradeł tak w Polsce jak i w Europie a także dyskusja na ten właśnie temat. Dlatego też pierwszego dnia w trakcie spotkania, oprócz zaprezentowania działań naszego projektu, mieliśmy okazję zobaczyć i wysłuchać bardzo interesujących prezentacji o ochronie i odtwarzaniu mokradeł z parków narodowych: Ujście Warty, Słowińskiego, Kampinoskiego, Poleskiego, Narwiańskiego (we współpracy z PTOP) jak również o projektach małej retencji w Polsce koordynowanych przez CKPŚ i poznać wdrożenie takiego działania na przykładzie Nadleśnictwa Maskulińskie, gdzie powstało ponad 200 różnorodnych budowli małej retencji. O społecznych aspektach renaturyzacji w swoim wystąpieniu wypowiedział się Burmistrz Rajgrodu Pan Ireneusz Gliniecki. Akcent europejski zaakcentowała prezentacja z Łotwy nt. renaturyzacji doliny rzeki Dvjete realizowanej przez Łotewski Fundusz na Rzecz Przyrody (the Latvian Fund for Nature), której uzupełnieniem był poster dotyczący odtwarzania siedlisk bąka nad nadmorskimi jeziorami Engure i Pape.

Ponieważ odtwarzanie mokradeł to temat dużo dalej wybiegający poza horyzonty przyrodnicze niż potocznie mogłoby się nam to wydawać, dlatego w konferencji udział wzięli przedstawiciele różnych instytucji i grup interesów m.in. z Urzędu Marszałkowskiego w Białystoku (na czele z wiceprzewodniczącym Sejmiku Wojewódzkiego Panem Mieczysławem Bagińskim i Dyrektorem Wydziału Środowiska Panem dr inż. Lechem Magrelem), NFOŚiGW (z kierownikiem Wydziału ds. programu LIFE panem Andrzejem Muterem), RDOŚ Białystok (z panią Dyrektor Beatą Bezubik), reprezentanci RDLP Białystok, BULiGL Białystok oraz Nadleśnictwa Knyszyn i Rajgród, z Politechniki Białostockiej. Organizacje pozarządowe reprezentowało m.in. WWF Polska, PTOP, OTOP i CMOK.  W spotkaniu udział wzięli także przedstawiciele społeczności lokalnych i środowisk inżynieryjno-technicznych.

Drugi dzień konferencji odbywał się w terenie na obszarze projektu. W trakcie wyjazdu uczestnicy mogli zobaczyć węzeł wodny w Modzelówce i dowiedzieć się o planach jego przebudowy a także odtworzeniu martwego koryta rzeki Ełk. Największym zainteresowaniem cieszyła się wizyta na jazie na Kanale Woźnawiejskim, który zbudowany został w trakcie realizacji projektu. Uczestnicy, prowadząc bardzo ożywioną i różnotematyczną dyskusję, dowiedzieli się o założeniach funkcjonowania jazu i progów zwalniających. Obecność tak wielu znamienitych gości była także okazją do uroczystego otwarcia jazu.

Podsumowaniem konferencji jest kilka ważnych wniosków takich jak m.in.: w Polsce i Europie istnieje duża potrzeba renaturyzacji mokradeł pełniących ważną rolę jako rezerwuary wody, bioróżnorodności i równowagi klimatycznej naszego globu; projekty renaturyzacji (szczególnie te prowadzone na szeroką skalę) nie miałyby szansy realizacji gdyby nie współfinansowanie z programu LIFE i NFOSiGW; efekty renaturyzacji rozciągnięte są w czasie i nie zawsze muszą być takie jakie chcielibyśmy osiągnąć m.in. z powodu nieprzewidywalnych zachowań sił natury; istotną rolą w powodzeniu renaturyzacji jest pełen dostęp do gruntów (stąd duża potrzeba wykupów), budowle techniczne służące renaturyzacji i ich wykonanie w terenie poprzedzone jest żmudnym, skomplikowanym i długotrwałym etapem przygotowywania projektów, uzyskiwania pozwoleń, decyzji środowiskowych itp. dokumentów.  Projekty renaturyzacji muszą uwzględniać potrzeby szeroko rozumianego otoczenia społecznego.

Uzupełnieniem konferencji były warsztaty szkoleniowo-dyskusyjne „Czy powinniśmy uwzględniać mechanizmy odporności bagien na zmiany klimatu w planowaniu ich ochrony i restytucji?”

Celem warsztatów było przybliżenie uczestnikom aktualnej wiedzy naukowej na temat ekologicznych mechanizmów stabilności torfowisk niskich i przedyskutowanie jej w kontekście praktycznych i administracyjnych uwarunkowań ochrony i restytucji torfowisk.

Gościom jak i prezenterom raz jeszcze dziękujemy za obecność, poświęcony czas i wkład w dyskusję o renaturyzacji mokradeł.

Prezentacje dostępne są w zakładce Raporty i publikacje

• autor: Artur Wiatr, data: 2016-10-20