Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

Zlotowiska żurawi

Wrzesień nad Biebrzą zwykle kojarzony jest z bukowiskiem łosi i rykowiskiem jeleni. Wystarczy wyjść wczesnym rankiem szlakiem z Barwika by usłyszeć dobiegające z okolic Lisich Nor ryki jeleni, a z zakrzaczeń wierzbowych wokół Łosiówki, znad brzegów Kosódki,  nieco żałosne postękiwanie samców łosi poszukujących klęp. Jest jednak jeszcze jeden głos, który przed świtem potrafi zagłuszyć nawet porykiwania jeleni. Jest to klangor stad żurawi zatrzymujących się na zlotowiskach wśród bagiennych terenów Dolnego Basenu BbPNu.  Już od początku miesiąca widać coraz liczniejsze klucze przecinające niebo nad Biebrzą. Nie są to żurawie, które tu wyprowadziły lęgi. Najczęściej są to grupy rodzinne z północy i północnego wschodu, które wcześniej rozpoczynają wędrówki na południe. Na terenie Basenu Dolnego żurawie nocują, a tuż przed wschodem słońca ruszają na obrzeża doliny, aby tam intensywnie żerować przed dalszą drogą. Największą popularnością wśród ptaków cieszą się rżyska po kukurydzy i tam zwykle je można w dzień podziwiać. Późnym popołudniem pierwsze klucze zaczynają wracać w granice Parku i szukać sobie dogodnego, spokojnego miejsca na nocleg. Wbrew pozorom nie jest to jedna lokalizacja dla wszystkich nocujących nad Biebrzą żurawi. Tych punktów i obszarów jest wiele i żurawie  potrafią je zmieniać co jakiś czas , dosiadać się do innych grup lub znajdować nowe miejsca. Są oczywiście takie rejony, gdzie corocznie gromadzi się tam najwięcej, bo i kilka tysięcy ptaków, ale jest i wiele, gdzie nocuje ich tylko od kilkunastu do kilkuset.  Zdarza się, ze padają ofiarami bielików czy nawet wilków, ale nie są to bardzo częste przypadki. W tym roku obserwowałem kilka dni młodego bociana białego, który wytrwale podążał za stadem żurawi. Mimo, że preferencje pokarmowe obu gatunków raczej się nie pokrywają, bocian latał za nimi na żerowiska, a wieczorem wracał na nocleg. Niestety długo to nie trwało i bielik wypatrzył ,,odmieńca” i  skutecznie na niego zapolował. 
Obecnie na terenie Basenu Dolnego , szczególnie w rejonie Bagna Ławki oraz pasa turzycowisk ciągnącego się wzdłuż rzeki, od Burzyna aż po Okrasin, przylatuje na nocleg ponad 4 tysiące tych pięknych ptaków. Na obserwacje polecałbym punkty widokowe na Burzynie, Brzostowie lub Długiej Luce. Jeżeli jednak ktoś chciałby pooglądać przeloty i posłuchać donośnego klangoru zapraszałbym o świcie na szlak Barwik – Gugny. Tam, w rejonie Barwika z platformy widokowej będzie najpełniejszy obraz jesiennego zgromadzenia tych ptaków. 
 

Tekst i zdjęcie: Piotr Dombrowski, BbPN

• autor: PT