Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

Odnośniki

Ułatwienia dostępu

Change language

Banery z lewej strony

  • Ministerstwo Klimatu i Środowiska
Nawigacja:

Treść

Dobry czas dla motyli

Wiosenne migracje ptaków w Biebrzańskim Parku Narodowym już się skończyły, ale  nie tylko wśród ptaków są gatunki potrafiące przemieszczać się na znaczne,  liczone w tysiącach kilometrów odległości. Odwiedzający w tym roku Bagna Biebrzańskie z pewnością zwrócili uwagę na wyjątkowo dużą liczebność pospolitego w Polsce  gatunku motyla – rusałki osetnika (Vanessa cardui). Rusałka osetnik to gatunek kosmopolityczny występujący praktycznie na całym świecie.  Każdy, kto choć trochę interesuje się owadami z pewnością go zna. Jednak o fakcie iż, motyl ten znaczną część swojego krótkiego życia spędza w podróży  wie już mało kto. Zwykle wędrują pojedynczo lub  w rozproszonych grupkach na wysokości około 500 m i niełatwo je śledzić.  Czasami jednak zdarzają  się lata, że dorosłe osetniki z północnej Afryki i południa Europy wykluwają się z poczwarek w sposób zsynchronizowany. Wówczas  masowo, tysiącami, rozpoczynają lot ku północy. Taka spektakularna masowa migracja ma właśnie miejsce w tym roku. Przy sprzyjających prądach powietrznych motyle mogą osiągać prędkość nawet 45 km/h, a doliny rzeczne są ich naturalnymi korytarzami ekologicznymi. Wędrówka osetnika wpisana jest w naturalny cykl życiowy tego motyla. Rusałka po prostu leci, rozmnaża się i leci dalej. Dzięki temu cała populacja przenosi się wiosną  z północnej Afryki na północ Europy i jesienią  wraca z powrotem. Pełny cykl migracyjny rusałki osetnika to 6 pokoleń motyli.
Ale nie tyko rusałkę osetnika możemy spotkać nad Biebrzą. Od połowy maja do końca czerwca to najlepszy czas do obserwowania motyli. Jak dotąd nad Biebrzą zarejestrowano 100 gatunków motyli dziennych. Są to: pazie, bielinki, modraszki, rusałki, przelatki i karłatki.  Oprócz gatunków szeroko rozprzestrzenionych w Polsce wiele motyli żyjących na Bagnach Biebrzańskich to gatunki rzadko spotykane w innych częściach kraju. Wymienić można np. niepylaka mnemozynę (Parnassius mnemosyne), szlaczkonia torfowca (Colias palaeno), modraszka ariona (Phengaris arion), czerwończyka fioletka (Lycaena helle),  przeplatkę maturnę (Euphydrys maturna), przeplatkę didymę (Melitea didyma), czy strzępotka hero (Coenonympha hero). Obserwowanie motyli w ich naturalnym środowisku może być nie mniej fascynujące, niż innych zwierząt.  Dla wielu z nas zaskoczeniem może być fakt, że np. niektóre motyle z rodziny bielinków wcale nie są białe.  Motyle te zostały sklasyfikowane w jedną rodzinę ze względu na charakterystyczne barwniki występujące w łuskach ich skrzydeł. Są to pteryny, które zabarwiają ich skrzydła od koloru śnieżnobiałego poprzez kremowy, żółty, pomarańczowy, aż do czerwonego. W Polsce czerwonych bielinków nie ma, ale np. samce zorzynka rzeżuchowca (Antocharis cardamines) mają duże pomarańczowe plamy na przednich skrzydłach. Jednak nie tylko barwy motyli przyciągają naszą uwagę. Nie mniej intrygująca jest też różnorodność form skrzydeł tych owadów, ich wielkość i zachowanie czego przykładem jest wspomniana na początku rusałka osetnik.
Motyle odżywiają się nie tylko nektarem kwiatów. Niektóre z nich spijają ciecz ze świeżych ekskrementów zwierzęcych. Przykładem może być największy dzienny motyl  Polski – pokłonnik osinowiec (Limenitis populi),  mieniak tęczowiec (Apatura iris) i mieniak strużnik (Apatura ilia), których skrzydła  mienią się w słońcu ze względu na światło załamujące się na wewnętrznych strukturach ich łusek  oraz przeplatka atalia (Melitaea athalia). W Biebrzańskim Parku Narodowym spotkać je można na „Carskiej Drodze” i w kompleksach leśnych: Grzędy i Trzyrzeczki.  Motyle te skupiają się na odchodach zwierzęcych grupowo i są tak zaaferowane żerowaniem, że niestety często nie zdążą odlecieć przed nadjeżdżającym pojazdem.
Ponieważ ciało motyla ma szkielet zewnętrzny zbudowany z chityny, która nie przepuszcza wody, motyle latające w dzień mają problem z gospodarką wodną.  Stąd często spotkać je można w miejscach ekotonowych, które z jednej strony są nasłonecznione, ale jednocześnie charakteryzuje je większa wilgotność powietrza.
Biebrzański Park Narodowy to dobre miejsce do obserwowania i poznawania motyli oraz rozwijania swojej wrażliwości i aktywności fotograficznej. Motyle można też przywabić do swego ogrodu. Wystarczy posadzić w nim rośliny pokarmowe dla motyli np. nasturcję, lebiodkę, macierzankę czy lawendę. Można też pozostawić w ustronnym miejscu ogrodu kępę pokrzyw dla ich gąsienic. Motyle na pewno odwdzięczą się swoją obecnością i upiększą rabaty lotem i  barwą swych skrzydeł.

 

  • autor: Krzysztof Frąckiel, zamieściła: Beata Głębocka
  • -
    • autor: Krzysztof Frąckiel
  • -
    • autor: Krzysztof Frąckiel
  • -
    • autor: Krzysztof Frąckiel
  • -
    • autor: Krzysztof Frąckiel
  • -
    • autor: Krzysztof Frąckiel
  • -
    • autor: Krzysztof Frąckiel

« Powrót

Aktualności:

Ekscentrycy polscy

Ekscentrycy polscy
2023.05.22  - 

Fundacja Terra Desolata zaprasza uczniów kl. III-VI SP na konkurs o nieszablonowych Polakach zapomnianych przez czas.

Życzenia Świąteczne

Relacja z akcji sprzątania Carskiej Drogi

Zobacz także:

Dane kontaktowe

Osowiec-Twierdza 8, 19-110 Goniądz

tel. +48 857380620, 857383000

fax +48 857383021

e-mail: sekretariat@biebrza.org.pl

Mapa

Mapa

Intranet

Stopka

CC 3.0: Biebrzański Park Narodowy
Projekt i realizacja: extranet.pl
Idę do góry

Rozmiar czcionki

Wersja o wysokim poziomie kontrastu

Przełącz się na widok strony o wysokim kontraście.
Powrót do domyślnej wersji strony zawsze po wybraniu linku 'Graficzna wersja strony' znajdującego się w górnej części witryny.