Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

Monitoring

Najważniejszym zadaniem realizowanego w Parku monitoringu jest śledzenie zmian w ekosystemach oraz efektów wykonywanych działań ochronnych. Prowadzony jest on przez instytucje zewnętrzne oraz  pracowników Działu Monitoringu Przyrodniczego i Sozologicznego przy udziale innych Służb Parku.

Monitoring realizowanych przez Służby Parku oraz we współpracy z instytucjami zewnętrznymi:

• liczebność populacji cietrzewia, ptaków migrujących, rybitwy białoskrzydłej, czarnej i białowąsej, czapli białej i siwej, żurawia,
• liczebność i sukces lęgowy bociana czarnego, bielika,
• sukces lęgowy bociana białego,
• wilka, rysia, bobra, wydrę i norkę amerykańską,
• nory ssaków drapieżnych,
• śmiertelność zwierząt,
• liczebność populacji jeleniowatych,
• płazy,
• presję wędkarską,
• przeżywalność małży,
• wybrane gatunki motyli,
• populacje wybranych gatunków owadów leśnych,
• wybrane gatunki roślin (m.in. arnika górska, buławnik czerwony, gnidosz królewski, obuwik pospolity, lipiennik Loesela, pluskwica europejska, podejźrzon rutolistny, skalnica torfowiskowa, śnieżyczka przebiśnieg, szachownica kostkowata, wierzba lapońska),
• stan ochrony siedlisk przyrodniczych,
• fizykochemia cieków,
• rzadkie glony,
• stan wód powierzchniowych i podziemnych,
• warunki pogodowe.

Monitoring realizowany na zlecenie Parku przez podmioty zewnętrzne:

• monitoring pozostałych przedmiotów ochrony obszarów Natura 2000,
• monitoring sukcesu gniazdowego ptaków siewkowych w Brzostowie,
• monitoring wpływ realizowanych działań ochronnych na wybrane gatunki ptaków i całą awifaunę, skład gatunkowy zbiorowisk roślinnych i populacje wybranych gatunków roślin,
• monitoring elementów fizykochemicznych i biologicznych wód powierzchniowych.

Państwowy Monitoring Środowiska realizowany przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska obejmuje monitoring:

• wodniczki, orlika grubodziobego, dubelta, biegusa zmiennego (1 powierzchnia), dzięcioła białogrzbietego i trójpalczastego (7 powierzchni), łabędzia krzykliwego (1 powierzchnia), ślepowrona (1 powierzchnia), noclegowisk gęsi i żurawia, pospolitych ptaków lęgowych (3 powierzchnie), flagowych gatunków ptaków (m.in. łabędź niemy, bąk, bocian biały, błotniak stawowy, żuraw – 1 powierzchnia), czapli białej i siwej (1 powierzchnia od 2020 r.), siewek łąkowych (20 powierzchni, od 2021 r., wcześniej jako monitoring kulika wielkiego), ptaków wybrzeży i rzek (1 powierzchnia od 2020 r.), puszczyka mszarnego (1 powierzchnia od 2020 r.), rybitw bagiennych (6 powierzchni od 2021 r.)
• siedlisk przyrodniczych – 3150 starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki ze zbiorowiskami Nympheion, Potamion (5 stanowisk), 6410 zmiennowilgotne łąki trzęślicowe Molinion (3 stanowiska), 7110 torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą, żywe (2 stanowiska), 7230 górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk (2 stanowiska), 91D0 bory i lasy bagienne (11 stanowisk), olsy Carici elongatae-Alnetum (3 stanowiska)
• sasanki otwartej (3 stanowiska), leńca bezpodkwiatkowego (3 stanowiska), bielistki siwej (1 stanowisko), wełnianki delikatnej (1 stanowisko), torfowców (1 stanowisko)
• czerwończyka fioletka, czerwończyka nieparka, grzebiuszki ziemnej, kumaka nizinnego, modraszka arion, mopka, niepylaka mnemozyny, nocka łydkowłosego, przeplatki maturny, skójki gruboskorupowej, strzępotka edypus, strzępotka hero, traszki grzebieniastej, żaby jeziorkowej, żaby moczarowej, żaby trawnej, żaby wodnej

Monitoring realizowany przez instytucje zewnętrzne na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego:

• monitoring liczebności nornika północnego (Instytut Badawczy Leśnictwa),
• monitoring stanów wody rzeki Biebrzy i doliny Biebrzy (Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego),
• monitoring ichtiofauny rzecznej (Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie)
• monitoring liczebności wybranych gatunków storczyków (Uniwersytet w Białymstoku),
• monitoring śmiertelności płazów (Uniwersytet w Białymstoku),
• monitoring wód powierzchniowych (Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska),
• monitoring efektów przyrodniczych wybranych narzędzi Wspólnej Polityki Rolnej wdrażanych w latach 2014-2020, ze szczególnym uwzględnieniem Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego (Instytut Technologiczno-Przyrodniczy),
• monitoring wilgotności gleb (Instytut Geodezji i Kartografii),
• Wielkoobszarowa Inwentaryzacja Stanu Lasu (BULiGL Białystok),
• monitoring nietoperzy,
• monitoring kulika wielkiego i innych ptaków siewkowych gniazdujących na łąkach, monitoring liczebności i sukcesu lęgowego błotniaka łąkowego (Towarzystwo Przyrodnicze Bocian).

• autor: Łukasz Krajewski, data: 2022-02-24