Pierwsze ptaki już przyfrunęły nad Biebrzę. Oczekiwana z utęsknieniem i z niepokojem przez wielu wiosna przychodzi. Na razie nie śmiało na ptasich skrzydłach ale już jest!
W dolinie Biebrzy pojawiły się już pierwsze nieliczne stada gęsi gęgaw, skowronków, żurawi i czajek. Mimo wciąż dużej ilości śniegu o przyjściu wiosny rozgłaszają wieść sikory, nieustannie śpiewając. Sroki także poczuły wiosnę – rozpoczynają prace naprawcze gniazd, poszukiwania partnerów. Zawitały pierwsze szpaki i kosy. Brakuje nam tylko bociana białego - flagowego gatunku wiosny w 100% mówiącego o jej rozpoczęciu. Zapewne przyjdzie nam na niego jeszcze trochę poczekać! Ale jak już przybędzie wiosna ruszy całą mocą.
autor: U.Biereżnoj, data: 2010-03-03
Owłosiona, ostro zakończona łódź, czyli ostrołódka kosmata.
Co może kryć się w tym krótkim enigmatycznym zdaniu?
Mija już kilkadziesiąt lat naukowej eksploracji doliny Biebrzy. Niektóre grupy organizmów zostały poznane w stopniu niemal pełnym – powiedzmy zadawalającym, np. nasza biebrzańska ornitofauna. I tak dla przykładu znamy już wszystkie gatunki ptaków, które tu się gnieżdżą. Dużo wiemy na temat biebrzańskich ssaków, płazów, motyli, pająków. A jak to wygląda w przypadku roślin?
Wciąż odkrywamy nowe dla Parku gatunki lub nowe stanowiska roślin, które uważane były za wymarłe. Dla przykładu, w ubiegłym roku odnaleziono jedne z większych w kraju stanowiska niezwykle rzadkiej na niżu niebielistki trwałej (Swertia perennis). Pisałem o tym we wrześniu ubiegłego roku.
Do tej pory wiemy, że na terenie Parku mamy około 1015 gatunków roślin naczyniowych – włączając do tej grupy rośliny kwiatowe oraz paprotniki.
W liczbie tej znalazło się jak do tej pory około 90 gatunków objętych ochroną ścisłą.
Kilka dni temu udało się tą ostatnią grupę nieco poszerzyć.
Tym nowym dla flory Parku gatunkiem jest ostrołódka kosmata (Oxytropis pilosa) z rodziny bobowatych (motylkowych).
Roślina osiąga 30-40cm wysokości. Cała jest gęsto, odstająco owłosiona długimi, białymi włoskami. Kwiatostany składają się z kilkudziesięciu jasnożółtych kwiatów, których korona przypomina ostro zakończoną łódeczkę.
Kwitnie od maja do sierpnia. Rośnie w murawach kserotermicznych, czyli w miejscach suchych, ciepłych, dobrze nasłonecznionych i bogatych w wapń.
W Polsce występuje w rozproszeniu na niżu w pasie na północ od Zielonej Góry, Poznania i Płocka poza tym bardzo rzadko na północ od Krakowa i wzdłuż granicy wschodniej.
Jej jedyne, jak do tej pory - biebrzańskie stanowisko znalazłem przy „Carskiej Drodze” – w miejscu, które często poddawane jest wyraźnej antropopresji (koszenie przydroży, wydeptywanie).
Tekst i zdjęcia: C. Werpachowski (cezarbot@cksr.ac.bialystok.pl)