Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

Bukowisko rozkręca się …

Nie jest to jeszcze szczyt aktywności godowej biebrzańskiego łosia – warto jednak zarezerwować kilka najbliższych, wrześniowych dni, aby poobserwować to niecodzienne zjawisko.

Wystarczy wybrać się wczesnym rankiem (świtem) na któryś ze szlaków turystycznych Parku. Bądź co bądź mamy tutuj najliczniejszą populację łosia w Polsce – około 500 – 600 sztuk!

 Jak wyglądają zachowania godowe (bukowisko) u łosia?

Kiedy poroże jest już w pełni rozwinięte i wolne od resztek skóry łosie przemieszczają się w wybrane miejsca na bukowisko. (Na Bagnach Biebrzańskich są to mineralne, śródbagienne wysepki nazywane grądzikami.) Klępa wydaje w tym czasie głośne postękiwania. Kiedy byk ją usłyszy rusza w tym kierunku wydając z siebie przeciągłą serię krótkich chrząknięć i postękiwań. Samice są przyciągane zarówno przez rozmiar poroża jak i przez jego zapach. Często, kiedy byk odnajduje klępę w okresie bukowiska ona liże jego poroże aby utwierdzić się, że pozwoli mu się ze sobą skojarzyć. Samiec i samica pocierają się pyskami. Niekiedy byk po udeptaniu trawy i oddaniu moczu na ziemię rozgrzebuje ją przednimi racicami tworząc błoto (dołek rujowy), w którym on, bądź samica będzie się tarzać. Para zaczyna także rodzaj tańca. Krążą dookoła siebie, samiec trąca jej zad, wącha i liże ją aby sprawdzić stan jej gotowości. Samica w czasie tego tańca przejawia dużą aktywność głosową wydając przeciągłe, płaczliwe pojękiwanie (buczenie). Samiec wydaje krótkie, głębokie chrząknięcia. Kopulacja ma miejsce kilka razy, w chwilę po owulacji.

Czy między samcami dochodzi do walk?

Jeśli w pobliżu jednej klępy są dwa byki to będą one się pojedynkowały. Zanim to jednak nastąpi obserwuje się etap imponowania porożem i testowania wzajemnych szans na prawa do terytorium i do partnera. Jeśli jeden z samców jest ewidentnie silniejszy to słabszy samiec wycofuje się aby nie ryzykować poważniejszego zranienia. Samiec, który wygrywa to wyzwanie zazwyczaj zdobywa samicę. Jeśli w pobliżu jednego samca jest kilka samic to będą one usiłowały odpędzać się nawzajem.

autor fotografii: Cezary Werpachowski

 Teksty opisujące bukowisko pochodzą z „Ilustrowanego słownika na temat przyrody i turystyki dla miłośników Biebrzy”. Swoją drogą zachęcam do korzystania z tej strony – trochę już zapomnianej a bardzo użytecznej: http://wwf.pl/slownik/

• autor: Cezary Werpachowski, data: 2021-10-18