Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

O projekcie

Aktualnosci 

Raporty i publikacje

Monitoring przyrodniczy

Galeria fotografii

Ogłoszenia

AKTUALNOŚCI

Konferencja podsumowująca działania projektu

W dniach 13-14 października br. w Goniądzu odbyła się konferencja pt. Doświadczenia i dylematy  renaturyzacji terenów mokradłowych w Polsce i Europie, która była jednocześnie spotkaniem podsumowującym działania projektu i nie tylko. Celem konferencji było bowiem dużo szersze spojrzenie na doświadczenia i dylematy renaturyzacji mokradeł tak w Polsce jak i w Europie a także dyskusja na ten właśnie temat. Dlatego też pierwszego dnia w trakcie spotkania, oprócz zaprezentowania działań naszego projektu, mieliśmy okazję zobaczyć i wysłuchać bardzo interesujących prezentacji o ochronie i odtwarzaniu mokradeł z parków narodowych: Ujście Warty, Słowińskiego, Kampinoskiego, Poleskiego, Narwiańskiego (we współpracy z PTOP) jak również o projektach małej retencji w Polsce koordynowanych przez CKPŚ i poznać wdrożenie takiego działania na przykładzie Nadleśnictwa Maskulińskie, gdzie powstało ponad 200 różnorodnych budowli małej retencji. O społecznych aspektach renaturyzacji w swoim wystąpieniu wypowiedział się Burmistrz Rajgrodu Pan Ireneusz Gliniecki. Akcent europejski zaakcentowała prezentacja z Łotwy nt. renaturyzacji doliny rzeki Dvjete realizowanej przez Łotewski Fundusz na Rzecz Przyrody (the Latvian Fund for Nature), której uzupełnieniem był poster dotyczący odtwarzania siedlisk bąka nad nadmorskimi jeziorami Engure i Pape.

Ponieważ odtwarzanie mokradeł to temat dużo dalej wybiegający poza horyzonty przyrodnicze niż potocznie mogłoby się nam to wydawać, dlatego w konferencji udział wzięli przedstawiciele różnych instytucji i grup interesów m.in. z Urzędu Marszałkowskiego w Białystoku (na czele z wiceprzewodniczącym Sejmiku Wojewódzkiego Panem Mieczysławem Bagińskim i Dyrektorem Wydziału Środowiska Panem dr inż. Lechem Magrelem), NFOŚiGW (z kierownikiem Wydziału ds. programu LIFE panem Andrzejem Muterem), RDOŚ Białystok (z panią Dyrektor Beatą Bezubik), reprezentanci RDLP Białystok, BULiGL Białystok oraz Nadleśnictwa Knyszyn i Rajgród, z Politechniki Białostockiej. Organizacje pozarządowe reprezentowało m.in. WWF Polska, PTOP, OTOP i CMOK.  W spotkaniu udział wzięli także przedstawiciele społeczności lokalnych i środowisk inżynieryjno-technicznych.

Drugi dzień konferencji odbywał się w terenie na obszarze projektu. W trakcie wyjazdu uczestnicy mogli zobaczyć węzeł wodny w Modzelówce i dowiedzieć się o planach jego przebudowy a także odtworzeniu martwego koryta rzeki Ełk. Największym zainteresowaniem cieszyła się wizyta na jazie na Kanale Woźnawiejskim, który zbudowany został w trakcie realizacji projektu. Uczestnicy, prowadząc bardzo ożywioną i różnotematyczną dyskusję, dowiedzieli się o założeniach funkcjonowania jazu i progów zwalniających. Obecność tak wielu znamienitych gości była także okazją do uroczystego otwarcia jazu.

Podsumowaniem konferencji jest kilka ważnych wniosków takich jak m.in.: w Polsce i Europie istnieje duża potrzeba renaturyzacji mokradeł pełniących ważną rolę jako rezerwuary wody, bioróżnorodności i równowagi klimatycznej naszego globu; projekty renaturyzacji (szczególnie te prowadzone na szeroką skalę) nie miałyby szansy realizacji gdyby nie współfinansowanie z programu LIFE i NFOSiGW; efekty renaturyzacji rozciągnięte są w czasie i nie zawsze muszą być takie jakie chcielibyśmy osiągnąć m.in. z powodu nieprzewidywalnych zachowań sił natury; istotną rolą w powodzeniu renaturyzacji jest pełen dostęp do gruntów (stąd duża potrzeba wykupów), budowle techniczne służące renaturyzacji i ich wykonanie w terenie poprzedzone jest żmudnym, skomplikowanym i długotrwałym etapem przygotowywania projektów, uzyskiwania pozwoleń, decyzji środowiskowych itp. dokumentów.  Projekty renaturyzacji muszą uwzględniać potrzeby szeroko rozumianego otoczenia społecznego.

Uzupełnieniem konferencji były warsztaty szkoleniowo-dyskusyjne „Czy powinniśmy uwzględniać mechanizmy odporności bagien na zmiany klimatu w planowaniu ich ochrony i restytucji?”

Celem warsztatów było przybliżenie uczestnikom aktualnej wiedzy naukowej na temat ekologicznych mechanizmów stabilności torfowisk niskich i przedyskutowanie jej w kontekście praktycznych i administracyjnych uwarunkowań ochrony i restytucji torfowisk.

Gościom jak i prezenterom raz jeszcze dziękujemy za obecność, poświęcony czas i wkład w dyskusję o renaturyzacji mokradeł.

Prezentacje dostępne są w zakładce Raporty i publikacje

• autor: Artur Wiatr, data: 2016-10-20

Konferencja podsumowująca realizację projektu

W imieniu organizatorów Biebrzański Park Narodowy zaprasza na Konferencję DOŚWIADCZENIA I DYLEMATY RENATURYZACJI TERENÓW MOKRADŁOWYCH W POLSCE I EUROPIE, podsumowującą realizację projektu  „Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap I” , oraz warsztaty: „Czy powinniśmy uwzględniać mechanizmy odporności bagien na zmiany klimatu w planowaniu ich ochrony i restytucji?”

Gdzie i kiedy: Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe „Bartlowizna”, Goniądz,

13-15 października 2016 r.

• data: 2016-10-23

UWAGA! Osoby zainteresowane udziałem prosimy o przesłanie do 30 września br. zgłoszenia e-mail na adres Artur.Wiatr@biebrza.org.pl z dokładnym podaniem imienia i nazwiska, numeru telefonu oraz dnia uczestniczenia w konferencji i warsztatach. Liczba miejsc ograniczona. O uczestniczeniu decydować będzie termin nadesłania potwierdzenia drogą e-mail. W razie pytań informacji udziela Artur Wiatr tel. 604 065 162.

Monitoring ptaków

Zakończył się kolejny, a zarazem ostatni sezon monitoringu ptaków w ramach podstawowych działań projektu. Przypominamy, że  odbywa się on na transektach zlokalizowanych wzdłuż cieków wodnych, które poddane zostaną działaniom technicznym w trakcie realizacji projektu. Celem monitoringu było śledzenie zmian ilościowych i jakościowych w awifaunie w sąsiedztwie Jegrzni, Kanału Woźnawiejskiego i Ełku przed i po wykonaniu zaplanowanych działań. Monitoring realizowany był od 2012 roku wg metodyki monitoringu ptaków mokradeł co pozwoli, że pozyskane dane będzie można porównywać z danymi z innych miejsc w Polsce. Niestety, kolejna sucha wiosna sprawiła, że znacznie mniej było ptaków wodno-błotnych w porównaniu z rokiem „normalnym”. W chwili obecnej powstaje raport podsumowujący cały okres prac monitoringu awifauny.

• autor: A.Wiatr, opublikowała: B.S., data: 2016-08-16

Nowy folder o projekcie

Mając na uwadze promocję projektu oraz potrzebę dotarcia z informacją o projekcie do jak najszerszego grona zainteresowanych wydaliśmy folder podsumowujący o projekcie.

Folder chrakteryzuje najważniejsze działania wykonane w projekcie oraz  tło projektu i potrzebę renaturyzacji oraz korzyści płynące z realizacji projektu. Folder wydany został w polskiej, angielskiej i niemieckiej wersji językowej i jest dostępny w biurze Projektu w siedzibie Biebrzańskiego PN w Osowcu-Twierdzy.

Wersje elektroniczna dostępna jest w zakładce: Raporty i publikacje

• autor: A. Wiatr, opublikowała B.S., data: 2016-08-16

Prezentacja filmowa nt. renaturyzacji

Szanowni Państwo,

Miło nam poinformować, że w ramach projektu LIFE09 NAT/PL/000258 „Renaturyzacja sieci hydrograficznej w basenie środkowym doliny Biebrzy. Etap I” wykonana została krótka prezentacja filmowa tłumacząca potrzebę prowadzenia renaturyzacji sieci hydrograficznej w basenie środkowym doliny Biebrzy.

Zapraszamy do obejrzenia.

• autor: A. Wiatr, data: 2016-01-20

Zabiegi ochronne – zbiór biomasy

Trwają końcowe prace związane z usuwaniem nalotu roślinności drzewiastej z otwartych terenów bagiennych będących miejscami występowania cennych gatunków flory i awifauny m.in. cietrzewia oraz orlika grubodziobego. Z powodu nieodpowiednich warunków atmosferycznych minionej zimy (brak zamarzniętego podłoża) pozyskana biomasa nie została wywieziona a jedynie zebrana w kopy i pozostawiona do momentu wywozu w czasie poza okresem rozrodczym ptaków i ssaków. Trwa właśnie wywóz biomasy. Ze względu na wyjątkowo suchy rok wywóz odbywa się za pomocą specjalistycznego ciągnika nasiębiernego tzw. forwarder’a, który dzięki specjalnej konstrukcji i ogumieniu wywiera niewielki wpływ na grunt.

• autor: A. Wiatr, data: 2014-12-19

O renaturyzacji na 47 Wszechnicy Biebrzańskiej

Rozpoczął się kolejny sezon otwartych, cyklicznych spotkań biebrzańskich pt. Wszechnica Biebrzańska. Pierwsza w sezonie a 47 już z kolei poświęcona była projektom realizowanym w Biebrzańskim Parku Narodowym. Dużo uwagi w pierwszym dniu poświęcono projektom: Renaturyzacja sieci hydrograficznej w basenie środkowym doliny Biebrzy – etap I i II. Drugi dzień – spotkanie terenowe było poświęcone w całości obu projektom i odbyło się na ich obszarze.

Więcej informacji znajduję się tu: http://www.biebrza.org.pl/808,xlvii.html

• autor: A. Wiatr, data: 2014-12-18

Szczególna wizyta

29 września br. na obszarze projektu miała miejsce szczególna wizyta. Gościliśmy bowiem Pana Hartmuta Jungiusa - byłego dyrektora Departamentu Europy i Azji WWF International, który był zaangażowany w utworzenie pierwszego projektu WWF skierowanego na wsparcie powołania Biebrzańskiego Parku Narodowego, a później kolejnego projektu Funduszu pt.  „Biebrza". Jednym z jego zadań priorytetowych było wsparcie renaturyzacji sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym Biebrzy.

W trakcie wizyty Pan Jungius szczegółowo kolejny raz zapoznał się z problematy renaturyzacji oraz obejrzał powstające w ramach projektu budowle na Kanale Woźnawiejskim. „Bardzo się cieszę, że mogłem wreszcie zobaczyć jak po latach spełniają się nasze wspólne marzenia ” – z radością i nutą wzruszenia podsumował spotkanie terenowe nasz gość.  

Warto podkreślić, że bez osobistego zaangażowania i przekonania Pana Jungiusa co do wartości Bagien Biebrzańskich mogłoby zabraknąć międzynarodowego wsparcia  najpierw dla utworzenia Parku, później zaś dla samej renaturyzacji. Środki finansowe WWF pozwoliły przygotować koncepcję i założenia techniczne renaturyzacji, dzięki którym mogliśmy potem przygotować duży projekt, na który uzyskaliśmy finansowanie ze środków europejskich z mechanizmu finansowego LIFE oraz NFOŚiGW. Wsparcie WWF miało więc bardzo duże znaczenie.

Niebawem na stronach internetowych Parku będzie można przeczytać interesującą rozmowę z Panem Hartmutem Jungiusem, do czego już teraz namawiam.

• autor: A. Wiatr, data: 2014-10-17

Wizyta NFOŚiGW w Biebrzańskim PN

15 i 16 września br. mieliśmy okazję gościć w Biebrzańskim PN pracowników Departamentu Ochrony Przyrody i Edukacji z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Delegacja złożona z ponad 30 osób chciała zapoznać się z projektami finansowanymi i współfinansowanymi ze środków funduszu.  Wśród przedmiotów zainteresowania znalazły się m.in. projekty współfinansowane z mechanizmu LIFE+.

16 września delegacja dotarła do Modzelówki, na obszar projektu „Renaturyzacja”, gdzie zapoznała się z koncepcją renaturyzacji sieci hydrograficznej w basenie środkowym doliny Biebrzy, osiągnięciami pierwszego etapu projektu oraz działaniami do wykonania w rozpoczynającym się drugim etapie przedsięwzięcia.

W trakcie dwudniowej wizyty goście ponadto zapoznali się z innymi projektami LIFE jak: „Ochrona wodniczki”, „Orlik – ptak jakich mało”, „Ochrona ptaków wodno-błotnych” oraz zagadnieniami wykupu gruntów, wsparcia ochrony przyrody nowoczesnymi metodami teledetekcji laserowej a także edukacji i turystki.

Dyrektor Parku, Pan Roman Skąpski przybliżył gościom specyfikę Parku i wynikające z niej potrzeby ochrony  przyrody ze wsparciem funduszu.

Dzięki gościnności Pana Mirosława Bałakiera, prezesa spółki „Biom”, uczestnicy zapoznali się również z funkcjonowaniem sortowni odpadów w Dolistowie.

W tym miejscu należy wspomnieć, że w Polsce funkcjonuje wzorcowy dla Europy system współfinansowania projektów zakwalifikowanych do finansowania przez Komisję Europejską w ramach mechanizmu LIFE. Mianowicie wraz z pozytywną akceptacją przez biuro LIFE projektów do realizacji w danym roku, NFOŚiGW obligatoryjnie współfinansuje te projekty w wysokości 45% całego budżetu (w niektórych przypadkach nawet więcej). Tak elitarnego podejścia zazdrości nam wielu kolegów i koleżanek z innych parków narodowych w Europie.

• autor: A.Wiatr, data: 2014-09-23

Polskie radio Jedynka o projekcie

Nasz projekt zagościł na antenie radiowej Jedynki. Doświadczeniami z realizacji projektu podzieliliśmy się ze słuchaczami Jedynki w programie "Poranne rozmaitości".

Pełny artykuł oraz nagranie:

http://www.polskieradio.pl/7/273/Artykul/1169877,Jak-parki-narodowe-i-krajobrazowe-korzystaja-z-unijnych-dotacji

• data: 2014-07-04

Dzień Informacyjny LIFE w NFOŚiGW

1 lipca br. mieliśmy okazję reprezentować projekt na kolejnym Dniu Informacyjnym LIFE, który oraganizowany był z inicjatywy NFOŚiGW. Celem spotkania była wymiana doświadczeń pomiędzy beneficjentami realizującymi projekty wspierane z mechanizmu finansowego LIFE, a tymi którzy takie projekty chcieliby wdrażać w przyszłości.Spotkanie było także okazją by zapoznać się ze zmianami funkcjonowania mechanizmu LIFE w nowej perspektywie finansowania.

Więcej o tym wydarzeniu na stronie NFOŚiGW http://www.nfosigw.gov.pl/srodki-zagraniczne/instrument-finansowy-life/aktualnosci/art,174,siodmy-dzien-informacyjny-life-juz-za-nami.html

• autor: A.Wiatr, data: 2014-07-04

Monitoring awifauny z „zaroślówką” w tle

Zakończyło się drugie tegoroczne liczenie ptaków na transektach, tym samym  III sezon monitoringu ptaków na obszarze projektu. Jak można było przypuszczać, z powodu suchej wiosny, nie poprawił się stan liczebny ptaków siewkowych. Jak zwykle podczas drugiego liczenia dopisały jarzębatki. Ciekawostką było stwierdzenie śpiewającego samca zaroślówki. Gatunek ten, choć stwierdzany już wcześniej nad Biebrzą jest póki co w Polsce rzadkim „przybyszem” z północy i wschodu Europy. Jego pierwszy lęg w Polsce potwierdzony został raptem w 2011 roku w okolicach Wasilkowa (woj. podlaskie). Stwierdzenie gatunku musi być potwierdzone przez Komisję Faunistyczną Sekcji Ornitologicznej PTZool.

• autor: A. Wiatr, data: 2014-06-18

Wizyta kolegów z Niemiec i Holandii

2 czerwca br. mieliśmy okazję gościć kolegów z Niemiec i Holandii na studyjnej wizycie nad Biebrzą. 12 ekspertów związanych z projektem LIFE „Ptaki łąk” realizowanym przez rząd federalny Dolnej Saksonii, którego celem jest ochrona ptaków łąk i ich siedlisk, przybyło nad Biebrzę by przyjrzeć się naszej pracy, zdobyć nowe i wymienić swoje doświadczenia. W Dolnej Saksonii znajduje się najwięcej obszarów wilgotnych łąk będących ważną ostoją lęgową ptaków m.in. rycyka, czajki, derkacza, krwawodzioba, kszyka związanych z tym typem siedlisk.  Jednym z działań realizowanych w projekcie jest także renaturyzacja zniekształconych siedlisk i przywracanie właściwych stosunków wodnych poprzez budowlę małej infrastrukty. Dlatego też uczestnicy z dużą uwagą wysłuchiwali naszych doświadczeń i przyglądali się wykonanej zabudowie Kanału Woźnawiejskiego. 

Więcej o projekcie „Ptaki łąk” można dowiedzieć się tu:  http://www.meadowbirds-life.de/en.html

Zdjęcia: A. Wiatr

• autor: A. Wiatr, data: 2014-06-04

Monitoring awifauny z „cytrynką” w tle

III sezon monitoringu ptaków zaczęty. Na początku maja odbyliśmy pierwsze liczenie. Niestety, niemalże bezśnieżna zima, sucha wiosna sprawiły, że nawet na torfowiskach stan wód powierzchniowych mocno się obniżył. Jak można było się spodziewać taki stan rzeczy znalazł odbicie w niewielkiej, w porównaniu do mokrego początku zeszłego sezonu, ilości ptaków wodnych i wodno-błotnych na badanych transektach (Jegrznia, Ełk, Kanał Woźnawiejski).  Z ciekawostek warto nadmienić, że  kolejny raz z rzędu potwierdzona została obserwacja kilku par pliszek cytrynowych. Wygląda na to, że w kilku miejscach na obszarze projektu pliszka cytrynowa stała się regularnie lęgowym gatunkiem. Kolejne liczenie w czerwcu.

• autor: A. Wiatr, data: 2014-05-23

Zkończenie drugiej fazy robót budowlanych

Wraz z nadejściem wiosny zakończyła się  druga faza  wdrażania robót budowalnych, niezbędnych do odtworzenia – w możliwie najwyższym stopniu – dawnego układu wodnego w dolinie Jegrzni.  Kanał Woźnawiejski, który tak istotnie odwodnił znaczne obszary basenu środkowego Biebrzy i prawie doprowadził do zaniku naturalnej rzeki – Jegrzni,  wkrótce zmieni swoje funkcje.

Roboty budowlane rozpoczęte jesienią 2012 r. w pierwszej kolejności  musiały umożliwić dotarcie do kluczowych lokalizacji na Kanale Wożnawiejskim, w których poprzez wybudowanie odpowiedniego rodzaju obiektów hydrotechnicznych będzie możliwa poprawa warunków wodnych na dotychczas odwadnianych torfowiskach w  tym rejonie doliny Biebrzy. W tym celu, natychmiast po ukończeniu remontu mostu na Jegrzni w Kuligach rozpoczęła się budowa drogi technologicznej wzdłuż Kanału Wożnawiejskiego. Jej specjalna konstrukcja, złożona z podkładu faszynowego, geowłókniny, geokrat i żwiru  umożliwia dotarcie sprzętu i materiałów do miejsc budowy (a później, m.in. eksploatacji budowli) jazu i 6 progów piętrzących na Kanale. Mroźna i długotrwała zima w sezonie 2012/2013 r. była okolicznością wyjątkowo sprzyjającą bardzo szybkiemu postępowi prac.  Równolegle  przebiegały prace udrożnienia koryta rzeki Jegrzni na długości od początku K. Woźnawiejskiego do ujścia Jegrzni do rz. Ełk, gdzie usuwano lokalne obrywy i wypłycenia  blokujące przepływ wód w rzece.

Jesienno-zimowy sezon budowlany 2013/2014  r. ponownie mile zaskoczył. Tym razem zima sobie odpuściła i roboty konstrukcyjne jazu i progów mogły przebiegać bez większy utrudnień. W rezultacie przyjaznych warunków klimatycznych dwóch jesienno – zimowych sezonów roboty budowlane są już na ukończeniu. Kanał Woźnawiejski jeszcze funkcjonuje prawie w swojej pierwotnej postaci, ale już w końcówce 2014 r. powinien zostać ostatecznie ujarzmiony. Znikną kanały obwodowe wokół wznoszonych budowli piętrzących a wody Kanału będą musiały poddać się „woli” powrotu do rzeki Jegrzni. Oczywiście owa „wola” nie jest nieskrępowana i  ma swoje ograniczenia, wynikające z potrzeb innych użytkowników wód i przyległych do Jegrzni gruntów.

• autor: M.Siłakowski, data: 2014-03-24

Kończymy zabiegi ochronne

Trwają właśnie końcowe prace usuwania nalotu roślinności drzewiastej. Celem tego zabiegu jest powstrzymanie sukcesji wtórnej wkraczającej na tereny otwarte oraz ochronna cennych miejsc występowania cietrzewia oraz łowisk orlika grubodziobego. W celu jak najmniejszej presji na grunt prace te wykonywane są ręcznie, dopiero wywóz biomasy odbędzie się za pomocą pojazdów mechanicznych.

Zdjęcia: A. Wiatr

• autor: A. Wiatr, data: 2014-02-25

O biebrzańskiej jarzębatce w zeszytach Ornis Polonica

Miło nam poinformować, że w zeszycie Ornis Polonica nr 3 z 2013, kwartalniku wydawanym przez Sekcję Ornitologiczną Polskiego Towarzystwa Zoologicznego ukazał się artykuł pt. "Wysokie zagęszczenie jarzębatki Sylvia nisoria w Kotlinie Biebrzańskiej w latach 2012 i 2013" autorstwa Michała Polakowskiego. Praca jest pokłosiem monitoringu awifauny realizowanego w ramach naszego projektu. I choć jarzębatka nie jest gatunkiem kluczowym ni też wskaźnikiem jakości zmian uwilgotnienie na obszarze projektu to jednak jest ptakiem na tyle ciekawym, że warto wspomnieć o jej wysokich zagęszczeniach w rejonie tzw. trójkąta.

Artykuł można znaleźć po kliknięciu na podany link:

http://www.ornis-polonica.pl/_pdf/OP_2013_3_205-208.pdf

Życzymy miłej lektury.

• autor: A. Wiatr, data: 2014-01-29

Monitoring roślinności

Jednym z potencjalnych wpływów zmian reżimu wodnego spowodowanego technicznymi działaniami projektu może być oddziaływanie na roślinność. By sprawdzić czy zachodzą zmiany w roślinności w ciekach wodnych i na obszarze z nimi sąsiadującym realizujemy cykliczny monitoring. Pierwsza seria odbyła się w tym sezonie, w trakcie której badano roślinność na transektach przylegających do Jegrzni, Kanału Woźnawiejskiego oraz Ełku. Zgodnie z przypuszczeniami, na tym etapie nie należało spodziewać się zmian (roślinność/zbiorowiska roślinne potrzebują dłuższego okresu i trwalszego oddziaływania by podlegać zmianom), co potwierdziły wyniki monitoringu. Kolejna sera monitoringu odbędzie się w 2016 roku.

Tekst: A. Wiatr

Podsumowanie sezonu ornitologicznego – lęgowy batalion

Sezon lęgowy 2013 zdecydowanie różnił się warunkami środowiskowymi od sezonu poprzedniego. Przedłużająca się zima, obfite pokrywa śnieżna wiosną spowodowały, że warunki wilgotnościowe były zdecydowanie lepsze. W efekcie liczenia musieliśmy nieco opóźnić (niedostępność terenu) a na transektach obserwowano zdecydowanie większe ilości ptaków wodnych i wodno błotnych niż w latach poprzednich m.in. krzyżówki, rybitwy białoskrzydłej, czajki oraz kszyka, rycyka i krwawodzioba. Cieszy nas szczególnie liczne występowanie ptaków wodno-błotnych, bowiem utrzymanie i wzrost ich liczebności jest jednym z celów projektu. Na tym etapie trudno jeszcze wskazać jednoznaczne powiązanie tak dobrych danych ornitologicznych z działaniami projektu choć nie wykluczone, że wykonane zabiegi renaturyzacyjne na Jegrzni mogły się także do tego przyczynić. Wartym odnotowania jest fakt stwierdzenia pliszki cytrynowej oraz lęgowego bataliona – jedno z pierwszych stwierdzeń w ostatnich latach. Ponadto zauważyć należy zauważyć jedno z największych w kraju zagęszczenie jarzębatki – choć nie jest gatunek flagowy dla Bagien Biebrzańskich, to z pewnością jest to warta uwagi informacja ornitologiczna.

• autor: A.Wiatr, data: 2013-12-18

Zabiegi ochronne

Oprócz działań czysto technicznych zmierzających do poprawy reżimu wodnego, w projekcie zaplanowano także zabiegi ochronne. Trwają właśnie końcowe prace weryfikujące powierzchnie przeznaczone do usunięcia nalotu roślinności drzewiastej. Celem tego zabiegu będzie powstrzymanie sukcesji wtórnej wkraczającej na tereny otwarte oraz ochronna cennych miejsc występowania cietrzewia oraz łowisk orlika grubodziobego. Weryfikacja dokonywana jest wspólnie z pracownikami Nadleśnictwa Rajgród, z którym Biebrzański PN posiada partnerską współpracę przy realizacji projektu – bowiem obszar realizacji projektu swoim zasięgiem wkracza także na grunty Skarbu Państwa będące w zarządzie Nadleśnictwa. Zabiegi rozpoczną się zimą i potrwają do końca lutego 2014 r.

Zdjęcia: A. Wiatr

• autor: A. Wiatr, data: 2013-11-22

Kolejna wizytacja projektu

W dniach 14-15 października br. po raz kolejny gościliśmy Panią Edytę Owadowską, która monitoruje wdrażanie projektu i przedstawia wyniki kontroli Komisji Europejskiej, współfinansującej projekt. Przedmiotem kontroli był postęp realizacji działań projektu od ostatniej wizyty m.in. realizacja działań technicznych i monitoringu oraz proponowane zmiany w projekcie obejmujące dodatkowe działania m.in. w zakresie monitoringu wód.  Obowiązkowym punktem kontroli jest wizytacja obszaru projektu, która tym razem skoncentrowała się na ciekach wodnych, na których powstaje infrastruktura techniczna. Pobyt w terenie był także okazją do spotkania i wymiany spostrzeżeń z wykonawcami działań oraz zespołem, który projektował budowle techniczne.

Zdjęcia: A. Wiatr

• autor: A. Wiatr, data: 2013-10-18

Z wizytą u Finów

Jednym z ważnych elementów wszystkich projektów LIFE jest wymiana doświadczeń pomiędzy beneficjentami mechanizmu. Podobnie jest w przypadku naszego projektu – jak dotąd gościliśmy już kilka różnych przedstawicieli z różnych części świata zainteresowanych renaturyzacją mokradeł.

Pod koniec czerwca br. delegacja Biebrzańskiego PN udała się z wizytą studyjną do Finlandii. Korzystając z gościnności Centrum Rozwoju Ekonomicznego, Transportu oraz Środowiska Laponii ( Centre for Economic Development, Transport and the Environment for Lapland: Division of Environment and Natural Resources – skrót ELY) w Rovaniemi mogliśmy bliżej przyjrzeć się projektom realizowanym przy wsparciu finansowym LIFE. Szczególnie ciekawym było dla nas zdobycie doświadczeń z projektów o podobnym charakterze pt. „Aapa* & Avi – protection and usage of aapa mires with rich avifauna” i “NATNET – Increasing the ecological connections and coherence of the Natura 2000 network in south-west Lapland”.
W trakcie kilkudniowej wizyty mogliśmy zgłębić formalne, techniczne i przyrodnicze aspekty tych projektów oraz poznać osoby, które z pasją i zaangażowaniem, je realizują. Szczególnie ciekawe było dla nas zapoznanie się z renaturyzacją tamtejszych torfowisk (Tak, tak. Finowie też mają na sumieniu meliorację torfowisk i wydobywanie torfu z dużych połaci. Do dziś zresztą torf stanowi dość spory udział jako paliwo kopalne służące do wytwarzania energii cieplnej).

Dodatkowym bonusem było także zobaczenie jak funkcjonują parki narodowe (na przykładzie Parku Narodowego Pyhä-Luotso) oraz sieci Natura 2000 w Finlandii, udostępnianiem turystycznym oraz prowadzeniem ośrodków edukacyjnych i muzealnych.
Przez cały czas wizyty towarzyszyli nam niezwykle gościnni gospodarze Pani Eerika Niemelä i Pan Jouni Rauhala z ELY, oraz ... fińska przyroda. Najbardziej urzekły nas słynne aapa mires czyli bezkresne boralne torfowiska wysokie, których pewną namiastkę i podobieństwo możemy znaleźć w dolinie Biebrzy.
 

Tekst, zdjęcia: A. Wiatr
ps. Specjalne podziękowania składamy Panu Timo Jokelainen, dyrektorowi Wydziału Środowiska i Zasobów Naturalnych ELY za umożliwienie naszej wizyty.
 

• autor: A. Wiatr, data: 2013-08-22

Przedstawiciele szwedzkiego projektu „Reclaim” nad Biebrzą

29 sierpnia br. mieliśmy przyjemność zaprezentować aspekty projektu „Renaturyzacja” grupie 6 pracowników urzędu wojewódzkiego w Örebro (płd.-środkowa Szwecja), którzy zajmują się projektem LIFE o nazwie "Reclaim" (http://projektwebbar.lansstyrelsen.se/RECLAIM-LIFE/En/Pages/default.aspx). To kolejna szwedzka grupa zapoznająca się z naszym projektem ;-).

Celem wizyty była wymiana doświadczeń dotyczących realizacji działań renaturyzacji i ochrony torfowisk . Goście z dużym uznaniem odnosili się do założeń projektu oraz jego skali. W trakcie pobytu goście odwiedzili kilka różnych miejsc na obszarze projektu, w tym okolica „martwego” Ełku oraz węzła Modzelówka. Zapoznali się także z postępem prac przy budowie jazu na Kanale Rudzkim w Białogrądach – budowli koncepcyjnie ściśle związanej z naszym projektem. My także dowiedzieliśmy się o szwedzkich doświadczeniach w zakresie renaturyzacji mokradeł na terenie obszaru administracyjnego Örebro.

Foto: A. Wiatr

• autor: A. Wiatr, data: 2013-09-03

Prace na Kanale Rudzkim

Realizowany projekt „Renaturyzacja sieci hydrograficznej w basenie środkowym doliny Biebrzy. Etap I” na obszarze Parku jest elementem szerszej koncepcji renaturyzacji całego układu hydrograficznego basenu środkowego doliny Biebrzy. Oprócz układu Jegrznia-Kanał Woźnawiejski-Ełk innym ważnym elementem jest Kanał Rudzki. W tej kwestii Park pozyskał bardzo istotnego partnera strategicznego do realizacji całej koncepcji tj. Wojewódzki Zarząd Melioracji Wodnych w Białymstoku. Nasi partnerzy prowadzą kluczowe dla realizacji całej koncepcji prace na Kanale Rudzkim, które mają spowolnić odpływ wody tym ciekiem oraz zabezpieczyć odpowiednią ilość zasobów wodnych potrzebnych do przerzucenia ich z Węzła Modzelówka do odbudowanego w przyszłości martwego koryta rzeki Ełk i ożywienia całego układu. W tej chwili trwają bardzo zaawansowane prace nad budową jazu na Kanale Rudzkim

• autor: Artur Wiatr, data: 2013-06-22

Monitoring awifauny -zakończona II tura

Zakończyliśmy właśnie II turę monitoringu awifauny na obszarze projektu. Każdy transekt monitorowany jest dwukrotnie w ciągu sezonu w kilkutygodniowych odstępach. Pierwsze „liczenie” odbyło się w maju, drugie właśnie za nami. Monitoring prowadzony jest wg metodyki „Monitoringu Ptaków Mokradeł”. Osoba monitorująca porusza się wczesnym rankiem (5.00 – 9.00 ) wzdłuż wyznaczonego transektu i odnotowuje wszystkie słyszane i zaobserwowane osobniki. Obserwacje odpowiednio nanosi się kartę obserwacyjną z podaniem m.in. gatunku ptaka, jego zachowania itp. Wszystkie dane w późniejszym czasie opracowywane są komputerowo i przenoszone są na warstwy GIS by dokładnie poznać lokalizację zaobserwowanych gatunków i poddawać te informacje dalszym analizom. Robimy to po to by m.in. stwierdzić wpływ (lub jego brak) projektu na awifaunę obszaru objętego działaniami.

• autor: Artur Wiatr, data: 2013-06-21

Monitoring awifauny

Chcąc poznać wpływ działań projektu na awifaunę obszaru prowadzimy monitoring na trzech transektach. Trwa właśnie drugi sezon liczeń, który w porównaniu z rokiem poprzednim rozpoczął się nieco później ze względu na bardzo trudne warunki terenowe (wysoka woda) na transektach. Wstępne wyniki wskazują na znacznie większą liczebność siewek w porównaniu z rokiem poprzednim – taki stan rzeczy zawdzięczamy m.in. dużej ilości wody na siedliskach wzdłuż transektów i pierwszym działaniom technicznym na obszarze projektu.

• autor: A.Wiatr, data: 2013-06-05

O renaturyzacji z Flamandami

14 maja br. delegacja składająca się z przedstawicieli pracowników Departamentu  ds. Natura 2000 we flamandzkiej Agencji Ochrony Przyrody i Lasów odwiedziła Biebrzański PN oraz Projekt „Renaturyzacja”. W trakcie wizyty gościom przedstawiono założenia renaturyzacji sieci hydrograficznej w basenie środkowym doliny Biebrzy oraz roli projektu dla poprawy funkcjonowania siedlisk i gatunków Natura 2000 dzięki realizacji projektu. Pracownicy Agencji mogli zobaczyć trwające prace zabudowy jazem kanału Rudzkiego w miejscowości Białogrądy. Goście z zainteresowaniem odnieśli się do zagadnień renaturyzacji oraz rozmiaru przedsięwzięcia.

• autor: A.Wiatr, data: 2013-05-17

AWARE

W dniach 21-25 kwietnia br. w Warszawie odbyły się Międzynarodowe Warsztaty pt. AWARE: Approaches in WetlAnd REstoration- focus on fen landscapes. Uczestnikami byli specjaliści zajmujący się restytucją torfowisk niskich w różnych zakątkach świata. Konferencja prezentowała szerokie spektrum podejścia do ochrony i restytucji torfowisk niskich. W dniach 21-23 kwietnia odbywały się sesje tematyczne na Wydziale Biologii UW, kolejne dwa dni obejmowały prezentacje terenowe pokazujące przykłady projektów restytucji torfowisk niskich w Polsce. Stąd też uczestnicy warsztatów 24 kwietnia gościli na obszarze projektu „Renaturyzacja”.

W trakcie wizyty mogliśmy pokazać dotychczasowe działania projektu oraz wymienić opinie dotyczące doświadczeń płynących z realizacji projektu. Goście z dużym uznaniem wypowiadali się o projekcie i jego znaczeniu dla renaturyzacji torfowisk nad Biebrzą w przyszłości.

Więcej o konferencji można dowiedzieć się tutaj http://www.biol.uw.edu.pl/aware/

• autor: A.Wiatr, data: 2013-05-02

Posiedzenie IV Komitetu Sterującego projektu

W dniu 18 kwietnia br. odbyło się już czwarte spotkanie Komitetu Sterującego Projektu. W spotkaniu udział wzięli członkowie Komitetu oraz zaproszeni goście.

Spotkanie było okazją do podsumowania kolejnego etapu realizacji projektu i wykonywanych prac. Stąd też poruszono m.in. zagadnienia dotyczące wykonywanego Planu Ochrony dla obszaru projektu, przyszłych działań ochrony czynnej, ustaleń technicznych dotyczących niezbędnego zakresu działań dla zadania inwestycyjnego „Renaturyzacja układu wodnego rzeka Ełk – Kanał Rudzki”.

W trakcie obrad odbyła się także dyskusja nad wypracowaniem rekomendacji dla II Etapu Programu „Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy”, bowiem taki powstaje właśnie w Parku.

Po obradach uczestnicy udali się na wizytację terenową wykonanych prac hydrotechnicznych w węźle wodnym Kanał Woźnawiejski – Jegrznia.

Tekst i foto: A.Wiatr

• data: 2013-04-20

Kluczowy moment dla Renaturyzacji nastąpił

Zakończył się żmudny etap przygotowywania dokumentacji budowlanych, technicznych dysput, naukowych analiz i symulacji prawdopodobnych scenariuszy skutków gospodarowania wodą w renaturyzowanym węźle wodnym Jegrznia – Kanał Woźnawiejski. Na podstawie dokumentacji technicznych wykonanych przez Specjalistyczną Pracownią Projektową „WAGA-BART” Zbigniew Bartosik z Warszawy uzyskaliśmy w dniu 13 września 2012r od Wojewody Podlaskiego pozwolenie na budowę.

W dniu 22 października 2012r. Dyrektor Biebrzańskiego Parku Narodowego P. Roman Skąpski podpisał umowę z firmą Usługi Transportowe Budowa Dróg, Roboty Ziemne Zdzisław Czarnecki z siedzibą w Białymstoku na wykonanie drogi technologicznej, jazu i sześciu progów piętrzących na Kanale Woźnawiejskim oraz udrożnienie rzeki Jegrzni. Tym samym rozpoczął się ponad trzyletni – jak zaplanowano – trudny proces inwestycyjny przywracania dawnej funkcji rzeki Jegrzni i kształtowania odpowiednich warunków wodnych dla odwodnionych siedlisk hydrogenicznych w „Trójkącie”: Kanał Woźnawiejski – Jegrznia – Elk. Roboty ruszyły „z kopyta”. Wykonawca zorganizował we wsi Kuligi plac składowy żwiru do budowy drogi technologicznej, rozpoczęły się prace pozyskania i układania podściółki faszynowej na zaplanowanej drodze technologicznej. Jej wybudowanie umożliwi dotarcie do lokalizacji zaprojektowanych budowli piętrzących na Kanale Woźnawiejskim, ich budowę a następnie eksploatację.

• autor: M. Siłakowski, data: 2012-11-08

Zakończył się remont mostu w Kuligach

Rozpoczęte w dniu 06 września 2012 r prace remontowe drewnianego mostu na rzece Jegrzni w Kuligach zakończyły się z dniem 22 października 2012r. Umożliwiło to uruchomienie kolejnych faz inwestycyjnych projektu: budowę drogi technologicznej do lokalizacji budowli piętrzących na Kanale Woźnawiejskim.

• autor: M. Siłakowski, data: 2012-11-08

Spotkanie informacyjne z mieszkańcami Woźnejwsi dotyczące realizacji projektu

W dniu 03 października 2012. odbyliśmy kolejne spotkanie informacyjne dotyczące realizacji projektu – tym razem skierowane do mieszkańców Woźnejwsi.

Spotkanie obejmowało prezentację projektu i jego założeń oraz dyskusję i odpowiedzi na zadawane pytania. Podobnie jak w innych miejscowościach, najczęściej pojawiającą się kwestią był problem ewentualnego podtopienia łąk czy nawet zalania terenów mieszkalnych w Woźnejwsi.
Właśnie tej kwestii najwięcej miejsca poświęcono w dyskusji z mieszkańcami by rozwiać ich wszelkie wątpliwości. Jednym z najczęściej wypływających wniosków od rolników  użytkujących łąki nad Jegrznią w granicach projektu i jego sąsiedztwie była sprawa konserwacji koryta Jegrzni poprzez wykaszanie roślinności – wskazując brak takich zabiegów jako powód podtopień, a tym samym  najpoważniejsze źródło ewentualnych konfliktów  wynikających z realizacji działań projektu w przyszłości. Również ta kwestia została szeroko omówiona z mieszkańcami i władzami gminy Rajgród, które także uczestniczyły w spotkaniu.
 

• autor: A. Wiatr, data: 2012-10-30

Przedstawiciele Komisji Europejskiej wizytują nasz projekt

W dniach 27-28 września br. mieliśmy przyjemność gościć przedstawicieli Komisji Europejskiej pracujących w Departamencie Mechanizmu Finasowego LIFE. W delegacji uczestniczyła Pani Maja Mikosińska, która reprezentowała KE oraz Pani Edyta Owadowska, która monitoruje nasz projekt na zlecenie KE. Wizyta była także formalną kontrolą projektu.

W trakcie wizyty nasi goście mieli okazję dokładnie zapoznać się z obszarem projektu i zobaczyć najbardziej strategiczne miejsca z pkt. widzenia jego realizacji tj. Kanał Rudzki, jaz w Modzelówce, „martwy” Ełk, uroczysko Dębiec, most na Jegrzni w Ciszewie i w Kuligach oraz Kanał Woźnawiejski. Podczas wizji terenowej delegacja w szczegółach zapoznała się m.in. z siecią monitoringu poziomu wód oraz zobaczyła prace na remontowanym moście w Kuligach.

Dużo czasu poświęcono także na prace kameralne, omówienie postępów prac nad realizacją projektu oraz podsumowanie dotychczas osiągniętych produktów projektu w postaci inwentaryzacji przyrodniczych, numerycznym modeli terenu, dokumentacji projektów technicznych itp. Pani Maja Mikosińska zwróciła szczególną uwagę na formalne i finansowe aspekty wdrażania naszego projektu. Podczas pobytu delegacja miała także okazję do spotkań ze społecznością lokalną i wymiany opinii nt. wpływu działań projektu na społeczności lokalne.

W dniu 26 września mieliśmy także okazję spotkania z Panem Angelo Salsi – Dyrektorem Naczelnym Mechanizmu Finansowego LIFE, który wizytował w tym czasie także inne projekty współfinansowane przez LIFE.  Spotkanie było okazją do wymiany bieżących doświadczeń zdobytych w trakcie realizacji naszego projektu oraz projektu „Wodniczka”,realizowanego przez OTOP, którego przedstawiciele  także byli obecni na spotkaniu.
 

• autor: A.Wiatr, data: 2012-10-03

Remont mostu w Kuligach rozpoczęty

Na podstawie umowy z dnia 6 września br. pomiędzy Biebrzańskim Parkiem Narodowym a firmą Mój Dom z Drewna Tomasz Waszkiewicz z Jaziewa rozpoczął się remont mostu drewnianego na Jegrznii w Kuligach. Mimo, że most nie jest bezpośrednio związany z pracami renaturyzacyjnymi „trójkąta” to jego remont ma kluczowe znaczenie do rozpoczęcia kolejnego etapu tj. budowli hydrotechnicznych na Kanale Woźnawiejskim oraz do wykonywania zabiegów ochronnych na obszarze projektu. Most służył będzie także społeczności lokalnej użytkującej łąki na tym terenie. Koniec prac remontowych przewidywany jest na koniec października br.

• autor: A.Wiatr, data: 2012-10-03

Umowa na remont mostu w Kuligach podpisana

6 września br. podpisana została umowa pomiędzy Biebrzańskim Parkiem Narodowym a firmą "Mój Dom z Drewna Tomasz Waszkiewicz " z Jaziewa na remont mostu drewnianego na Jegrznii w Kuligach. Zgodnie z umową remont mostu będzie polegał na wymianie poszycia mostu, tzn. wymianie pokładu dolnego i górnego mostu,  wybudowaniu chodników i poręczy. Prace remontowe powinny zakończyć się na początku listopada br. Obecny most, wyremontowany w 2000 r., jest w bardzo złym stanie technicznym i nie nadaje się do użytkowania. Remont mostu zapewni Parkowi oraz innym użytkownikom dostęp do gruntów m.in. w celu realizowania zabiegów ochronnych. Jest to także pierwszy krok zapewniający dalszą realizację działań w ramach projektu Renturyzacja i wykonanie jednego z najważniejszych przedsięwzięć w historii Parku tj. zabudowy hydrotechnicznej Kanału Woźnawiejskiego.
 

• autor: A.Wiatr, data: 2012-09-07

Działania projektu nabierają rozmachu

We wrześniu br. upłyną dwa lata od momentu rozpoczęcia projektu „Renaturyzacja”. Można powiedzieć, że była to faza rozruchowa, która przygotowywała do konkretnych działań na ciekach wodnych i w innych miejscach obszaru projektu. Zakończone zostały inwentaryzacje przyrodnicze, wykonane numeryczne modele terenu i pokrycia terenu, szereg prac dokumentacyjnych pod dalsze działania projektu. W rezultacie tych prac przyszłe działania w projekcie nabiorą rozmachu. Ogłoszono już dwa ważne przetargi: pierwszy, na remont mostu w Kuligach, drugi na zabudowę Kanału Woźnawiejskiego. Prace na moście w Kuligach rozpoczną się jeszcze we wrześniu br.

Zdjęcie: Wymagający remontu most w Kuligach odwiedziła w maju br. delegacja projektu LIFE Dviete z Łotwy.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2012-09-06

Wizyta studyjna z Łotwy

Renaturyzacja rzek to zagadnienie, które nabiera coraz większego znaczenia także w innych miejscach w Europie – także w Europie wschodniej. Gościmy właśnie delegację z Łotwy, przedstawicieli organizacji pozarządowej Łotewski Fundusz dla Przyrody, która realizuje projekt współfinansowany przez LIFE pod nazwą „Przywrócenie siedlisk derkacza na obszarze Natura 2000 Dolina Dviete”. Jednym z elementów tego projektu jest renaturyzacja 2 km odcinka rzeki Dviete oraz przywrócenie i poprawa siedlisk derkacza. Działania te mają pozytywnie wpłynąć na poprawę sytuacji derkacza, dla którego dolina rzeki Dviete to jedno z najliczniejszych miejsc lęgowych tego gatunku na Łotwie. Miło nam było podzielić się naszymi obecnymi doświadczeniami jak również przyszłymi działaniami w projekcie „Renaturyzacja”, które swoim charakterem zbliżone są do działań projektu naszych łotewskich kolegów. W trakcie wizyty goście odbyli panelowe spotkanie z Dyrekcją Parku, w trakcie którego przedstawiono główne zagadnienia ochrony przyrody nad Biebrzą a następnie udaliśmy się na obszar projektu by pokazać lokalizacje najważniejszych zamierzeń naszego projektu: odwiedziliśmy Modzelówkę by zobaczyć jaz i Kanał Rudzki oraz martwe koryto Ełku, odbyliśmy także wędrówkę nad Kanałem Woźnawiejskim by zobaczyć jego wpływ na otaczające siedliska i pokazać lokalizację przyszłych budowli.

Więcej o łotewskim projekcie Dviete można dowiedzieć się tu: www.dvietespaliene.lv

• autor: A. Wiatr, data: 2012-05-30

Przedstawiciele szwedzkich gmin nad Biebrzą

25 maja br. mieliśmy przyjemność zaprezentować aspekty projektu „Renaturyzacja” urzędnikom gmin ze środkowej części Szwecji, pracujących na stanowiskach gminnych ekologów. Goście z dużym zainteresowaniem zapoznali się z poszczególnymi zadaniami mającymi na celu renaturyzację układu hydrograficznego basenu środkowego doliny Biebrzy. Celem wizyty była wymiana doświadczeń dotyczących realizacji ochrony środowiska naturalnego na poziomie gmin i współpracy z obszarami chronionymi i społecznością lokalną. Jako, że projekt ”Renaturyzacja” realizowany jest na obszarze biebrzańskiej Natury 2000 goście odbyli spotkanie robocze z Dyrektorem RDOŚ w Białymstoku Panem dr L. Magrelem oraz odwiedzili północny basen doliny Biebrzy, gdzie spotkali się z zarówno z Burmistrzem Dąbrowy Białostockiej Panem T. Ciszkowskim oraz z mieszkańcami Szuszalewa, gdzie realizowany był projekt ochrony mechowisk, z udziałem społeczności lokalnej. Goście mieli okazję zapoznać się z jednoosiową wykaszarką, m.in. którą wykasza się tamtejsze mechowiska. My także dowiedzieliśmy się o szwedzkich doświadczeniach w zakresie renaturyzacji mokradeł na terenach tamtejszych gmin.

• autor: A. Wiatr, data: 2012-05-30

20 lecie LIFE w Brukseli

Na zaproszenie Komisji Europejskiej mieliśmy przyjemność uczestniczyć w obchodach 20 lecia mechanizmu finansowego LIFE w Brukseli, które odbyły się 23 maja br. podczas corocznie organizowanego tzw. zielonego tygodnia.

Uroczystości były okazją do spotkania szerszego grona osób i instytucji realizujących projekty LIFE w krajach członkowskich UE i wymienić ciekawe doświadczenia. W trakcie obchodów nagrodzone zostały najlepsze projekty współfinansowane przez LIFE oraz wręczone zostały także okolicznościowe nagrody z okazji 20 urodzin LIFE za „najlepsze zdjęcie” oraz „najlepsze hasło” promujące mechanizm LIFE. Polskim akcentem w trakcie obchodów było odebranie nagrody przez Panią Dorotę Ławreszuk z IBS Białowieża, za jeden z najlepszych projektów LIFE – projekt „Kraina Żubra” oraz nagrody z najlepszy tekst promujący LIFE przez Artura Wiatra z Biebrzańskiego PN – projekt „Renaturyzacja”.
 

• autor: A. Wiatr, data: 2012-05-30

LIFE w ochronie mokradeł w Biebrzańskim PN

Szanowni Państwo,
z okazji 20 lecia mechanizmu Finansowego LIFE serdecznie zapraszamy na specjalną Wszechnicę Biebrzańską poświęconą projektom LIFE+ realizowanym nad Biebrzą. Odbędzie się ona 26 maja br. w siedzibie Parku. Będzie to szczególna okazja by podkreślić rolę LIFE w ochronie przyrody Bagien Biebrzańskich.

Relacja  z Wszechnicy biebrzańskiej oraz program  znajdziecie Państwo tu: http://biebrza.org.pl/index.php?strona=489  
 

• autor: A.Wiatr, data: 2012-05-21

Gość specjalny LIFE+ z wizytą w Biebrzańskim PN

11 i 12 maja Pan Joaquim Capitao, Zastępca Dyrektora Departamentu LIFE+ Przyroda Dyrekcji Generalnej Środowisko Komisji Europejskiej przebywający w Polsce z okazji 20 lecia istnienia LIFE odbył roboczą wizytę w Biebrzańskim PN. Specjalnemu gościowi towarzyszył Pan Andrzej Muter z NFOŚiGW. Podczas pobytu goście spotkali się z Dyrektorem Parku Panem Wojciechem Dudziukiem oraz odwiedzili wszystkie miejsca w Parku, gdzie realizowane są obecnie aż 4 projekty wspierane przez LIFE. Ostatnim punktem pobytu była wizytacja obszaru realizowanego przez nas projektu „Renaturyzacja”. Wędrując wzdłuż martwego koryta Ełku Pan Capitao naocznie mógł przekonać się o potrzebie renaturyzacji sieci hydrograficznej oraz wpływie projektu na poprawę stosunków wodnych w tej części doliny. W trakcie rozmów poruszono także szereg innych ważnych zagadnień m.in. takich wykupy gruntów, prowadzenie monitoringu oraz przyszłe funkcjonowanie LIFE.
Goście mieli także okazję spotkać się z rolnikami, zobaczyć lokalne gospodarstwa i zakosztować podlaskiego jadła.

W swoim liście nadesłanym po powrocie do Brukseli Pan Capitao napisał:
„Moja wizyta była bardzo pomocna w zrozumieniu wszystkich zagadnień poruszanych w realizowanych nad Biebrzą projektach LIFE. Ciszę się, że osobiście mogłem zobaczyć niezwykłe walory przyrody bagien biebrzańskich i przekonać się o pięknie i istocie tego miejsca. Życzę Wam sukcesów w realizacji projektów oraz w ochronie dla przyszłych pokoleń waszego wspaniałego Parku, w którym macie zaszczyt pracować”.
 

• autor: A.Wiatr, data: 2012-05-21

Byliśmy na Dniu Informacyjnym LIFE+ w Polsce zorganizowanym przez NFOŚiGW

NFOŚiGW w Warszawie jest Krajowym Punktem Informacyjnym instrumentu LIFE+, który wspiera finansowo realizowane projekty LIFE+ w Polsce oraz koordynuje funkcjonowanie mechanizmu na poziomie krajowym. Od kilku lat NFOŚiGW organizuje cykliczne spotkania informacyjne poświęcone mechanizmowi LIFE+. W tym roku wydarzenie to miało miejsce 10 maja br. Miło nam poinformować, że uczestniczyliśmy w tym wydarzeniu prezentując sam projekt oraz doświadczenia z aplikowania oraz realizacji projektu przyszłym aplikantom.

Więcej na temat tego wydarzenia można przeczytać tu http://www.nfosigw.gov.pl/srodki-zagraniczne/instrument-finansowy-life/aktualnosci/art,113,reminiscencje-dnia-informacyjnego-life-w-polsce.html  
 

• autor: A.Wiatr, data: 2012-05-21

Monitoring ptaków

W tym sezonie rozpoczęliśmy monitoring ptaków na transektach zlokalizowanych wzdłuż cieków wodnych, które poddane zostaną działaniom technicznym w trakcie realizacji projektu. Celem monitoringu ma być śledzenie zmian ilościowych i jakościowych w awifaunie w sąsiedztwie Jegrzni, Kanału Woźnawiejskiego i Ełku przed i po wykonaniu zaplanowanych na działań.

Monitoring potrwa do 2016 roku i realizowany jest wg metodyki monitoringu ptaków mokradeł co sprawi, że pozyskane dane będzie można porównywać z danymi z innych miejsc w Polsce.

• autor: A. Wiatr, data: 2012-05-21

Dzień Otwarty LIFE na 20 lecie funduszu LIFE w BbPN

W tym roku Komisja Europejska świętuje jubileusz 20 lecia istnienia funduszu LIFE. Z tej okazji w Biebrzańskim Parku Narodowym podczas trwających Targów Produktu Lokalnego „Sto pomysłów dla Biebrzy”, w dniu 1 maja br. odbyły się krótkie prezentacje realizowanych w Parku projektów wspieranych finansowo przez Komisję Europejską. W holu siedziby Parku zaprezentowane były także postery z informacjami o projektach.

Wszystkich zainteresowanych głębszym poznaniem poszczególnych projektów zapraszamy 26 maja br. na Wszechnicę Biebrzańską pt. LIFE + dla ochrony mokradeł w BbPN, poświęconą realizowanym projektom – więcej na http://biebrza.org.pl/index.php?strona=489  
 

• autor: A. Wiatr, data: 2012-05-21

Jubileusz LIFE czyli 20 lat wsparcia dla ochrony środowiska naturalnego Europy – obchody w Biebrzańskim Parku Narodowym

W tym roku mechanizm finansowy LIFE Unii Europejskiej świętuje swoje 20 lecie.
Serdecznie zapraszamy 1 maja o godzinie 11.30 na Dzień Otwarty LIFE w Biebrzańskim PN, podczas którego zaprezentowane zostaną obecnie realizowane przez BbPN projekty wspierane przez mechanizm finansowy LIFE Komisji Europejskiej.

Odkąd Polska stała się członkiem UE środki finansowe Komisji Europejskiej z tego właśnie mechanizmu zaczęły skutecznie wspierać ochronę środowiska naturalnego naszego kraju.
Jednym z obszarów, gdzie chyba do tej pory zrealizowano lub realizuję się najwięcej przedsięwzięć wspieranych przez mechanizm finansowy LIFE w Polsce jest Dolina Biebrzy i Biebrzański PN.

Łączna wartość realizowanych (i zrealizowanych) nad Biebrzą działań to blisko 36 mln. złotych.
Polska wniosła także swój mały wkład w jubileusz 20 lecia LIFE. W ogłoszonym przez Komisję Europejską konkursie na najlepsze hasło promujące LIFE nadesłana przez Biebrzański Park Narodowy propozycja znalazła się w gronie laureatów – więcej na http://life20.eu/?form=2  

Prezentacja projektów rozpocznie 1 maja br. się o godzinie 11 30 na Sali konferencyjnej w siedzibie BbPN.
Prezentowane projekty:
1. Renaturyzacja sieci hydrograficznej w basenie środkowym Doliny Biebrzy. Etap I.
2. Zabezpieczenie populacji orlika grubodziobego Aquila clanga w Polsce (projekt partnerski ze Stowarzyszeniem Ptaki Polskie i Komitetem Ochrony Orłów)
3. Polskie Ostoje Ptaków (projekt partnerski z Instytutem Biologii Ssaków i innymi parkami narodowymi)

Serdecznie zapraszamy.
Organizatorzy
 

• autor: A.Wiatr, data: 2012-04-26

Projekt „Renaturyzacja” jednym z laureatów konkursu na 20 lecie funduszu LIFE

W tym roku Komisja Europejska świętuje jubileusz 20 lecia istnienia funduszu LIFE. Z tej okazji zorganizowany został konkurs na „Najlepsze zdjęcie projektów LIFE” oraz na „20 słów o funduszu LIFE”.

Miło nam poinformować, że projekt „Renaturyzacja sieci hydrograficznej w basenie środkowym doliny Biebrzy. Etap I”, realizowany przez Biebrzański PN został jednym z laureatów konkursu na „20 słów o funduszu LIFE”.
Więcej na http://life20.eu/?form=2

Korzystając z okazji serdecznie zapraszamy na Dzień Otwarty LIFE w Biebrzańskim Parku Narodowym. 1 maja br. w siedzibie Parku, w Osowcu-Twierdzy w godz. 11 00 – 13 00 zaprezentowane zostaną wszystkie realizowane przez Park (jako głównego beneficjenta i współbeneficjenta) projekty LIFE. Ponadto w holu siedziby będę prezentowane postery o każdym z projektów.
 

• autor: A.Wiatr, data: 2012-04-17

Nasz projekt w RESTORE

20 lutego 2012 r. w Centrum Wodnym Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie odbyło się seminarium poświęcone problemom i perspektywom renaturyzacji rzek w Polsce. Seminarium zorganizował Zakład Hydrologii i Zasobów Wodnych pod patronatem European Centre for River Restoration. Gośćmi seminarium byli m.in. Bart Fokkens (Holandia), Prezes European Centre for River Restoration oraz Jukka Jormola (Finlandia) z Fińskiego Instytutu Środowiska SYKE. Podczas seminarium zaprezentowano różne projekty i działania realizowane w Polsce w ramach renaturyzacji ekosystemów wodnych, m.in. projekt LIFE09 NAT/PL/00258 „Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap I.”, współfinansowany przez instrument finansowy LIFE Wspólnoty Europejskiej oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej". Celem seminarium była wymiana doświadczeń w ramach realizowanych zadań oraz nawiązanie kontaktu z European Centre for River Restoration. W wyniku ustaleń z ECRR, projekt renaturyzacji sieci hydrograficznej Środkowego Basenu Biebrzy zostanie jednym z elementów europejskiej sieci projektów renaturyzacji rzek „RESTORE".

• autor: Mateusz Grygoruk, data: 2012-02-27

Pozwolenie na wykonanie budowli piętrzących

Ku końcowi zbliżają się prace nad dokumentacją techniczną renaturyzacji układu wodnego Jegrznia – Kanał Woźnawiejski. Trwa proces pozyskiwania różnego typu pozwoleń administracyjnych, umożliwiających rozpoczęcie inwestycji. Jest już Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Uzyskaliśmy także Decyzję pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie jazu i sześciu progów piętrzących na Kanale Woźnawiejskim oraz piętrzenie wód na wykonanych budowlach.

Zahamowanie trwającego procesu degradacji gleb torfowych zlokalizowanych pomiędzy rzeką Jegrznią i Kanałem Woźnawiejskim, będzie realizowane przez stopniowe odtworzenie dawnego układu wodnego. Uzyskane pozwolenie wodnoprawne umożliwia sterowanie rozdziałem wody oraz wielkością przepływu pomiędzy rzeką Jegrznią i Kanałem Woźnawiejskim oraz podtrzymania przepływu wód w rzece Jegrzni w okresie występowania przepływów niskich. Obecnie przy przepływach niskich zwierciadło wody w Kanale Woźnawiejskim obniża się tak, że przepływ w Jegrzni poniżej Kanału zanika. Parametry jazu zostały tak dobrane, aby przepustowość układu Jegrznia – Kanał Woźnawiejski, w stosunku do stanu obecnego nie uległa zmianie. W wyniku budowy jazu nie wystąpią dodatkowe podtopienia. W trakcie wystąpienia przepływów wielkich dolina rzeki Jegrzni i Kanału Woźnawiejskiego będzie zalewana, tak jak obecnie.
Przy przepływach średnich zwrócimy Jergrzni ok. 70% jej wód. Dziś tą rzeką przy wielkościach przepływów średnich płynie tylko ok. 20% a pozostała część ucieka Kanałem Wożnawiejskim.

Zakres planowanych do wykonania urządzeń wodnych:
1.Jaz konstrukcji żelbetowej w km biegu Kanału 7+103 zlokalizowano w miejscu, które stanowi dawny topograficzny wododział Jegrzni i Ełku. Zaprojektowano 3 światła po 3 m. Rzędne progów skrajnych przęseł 111,00 m npm, rzędne progu środkowego przęsła 111,60 m npm. Skrajne przęsła wyposażone w zasuwy, środkowe przęsło w klapę. Jaz wyposażony zostanie w przepławkę dla ryb ulokowaną na lewym brzegu Kanału.
2.Lokalizacja stałych progi piętrzące konstrukcji siatkowo-kamiennej w km biegu Kanału:
a) próg Nr 1 – km. 6+396,
b) próg Nr 2 – km. 5+320,
c) próg Nr 3 – km. 4+450,
d) próg Nr 4 – km. 3+620,
e) próg Nr 5 – km. 3+188,
f) próg Nr 6 – km. 2+236.
Światło progów - długość krawędzi przelewowej wyniesie średnio ok. 12,2 m.
3.Wysokość piętrzenia wody na jazie w km 7+103 przy normalnym poziom piętrzenia jazu 112,30 m npm wyniesie 0,9 m. Wysokości piętrzenia na progach przy przepływie SNQ: wyniosą:
a) próg Nr 1 – 0,25 m,
b) próg Nr 2 – 0,20 m,
c) próg Nr 3 – 0,17 m,
d) próg Nr 4 – 0,17 m,
e) próg Nr 5 – 0,36 m,
f) próg Nr 6 – 0,95 m.

• autor: M.Siłakowski, data: 2012-02-24

Monitoring wód

"W listopadzie 2011 roku dokonano odczytu automatycznych czujników stanów wód powierzchniowych i podziemnych zainstalowanych na obszarze realizacji projektu. Odczytanie danych ułatwił wyjątkowo niski jak na tę porę roku stan wody w rzekach i na torfowiskach. W takich warunkach można było również zweryfikować, czy urządzenia do monitoringu zostały zainstalowane prawidłowo i stabilnie. Stany wód powierzchniowych i podziemnych są mierzone w bardzo krótkich odstępach czasu (co 6 godzin lub nawet co 1 godzinę) co pozwala na uchwycenie nawet milimetrowych zmian stanu wody. Pozwala to na dokładne określenie reakcji ekosystemu rzeki lub mokradła na czynniki zewnętrzne, wynikające z procesów naturalnych lub działalności człowieka. Zebrane dane pozwolą na precyzyjny opis aktualnej sytuacji hydrologicznej obszaru Środkowego Basenu Biebrzy i będą stanowić referencję dla przyszłych działań zmierzających do poprawy stosunków wodnych tego terenu."
 

• autor: M. Grygoruk, fot. M. Fabiszewski, data: 2011-12-21

Podsumowanie działań przyrodniczych projektu

Kończą się prace inwentaryzacyjno-waloryzacyjne działań dotyczących przyrodniczej części projektu.
20 grudnia br. w trakcie III spotkania Komitetu Sterującego Projektu odbyła się prezentacja podsumowująca wykonanie Numerycznego Modelu Terenu i Numerycznego Numeru Pokrycia Terenu, prac dotyczących siedlisk oraz awifauny występującej na obszarze projektu.
Poszczególni wykonawcy zaprezentowali wyniki końcowe prac terenowych oraz opracowania kameralne przeprowadzonych prac. Wyniki prac poszczególnych zespołów były bardzo interesujące. Dzięki numerycznym modelom stworzyliśmy wirtualny świat bagien dający niezliczone możliwości modelowania, analizowania i prognozowania zmian zachodzących w przyrodzie pod wpływem działań projektu i innych czynności realizowanych przez Park. Dzięki modelom dowiedzieliśmy się wielu ciekawostek m.in. takiej, że na obszarze projektu rośnie bagatela .... 2,5 mln drzew.
Prace siedliskowe i florystyczne pokazały m.in. zmiany jakie dokonały się na siedliskach hydrogenicznych w skutek carskich odwodnień oraz bardzo wysoką rangę grądzików jako miejsc występowania bardzo rzadkich i zagrożonych gatunków roślin, których ochrona jest bardzo ważna na skalę kraju. Przykładem może być m.in. mieczyk dachówkowaty.
Podobne wnioski padły przy podsumowaniu inwentaryzacji awifauny – obszar projektu ważny jest dla istnienia i ochrony krajowej populacji cietrzewia, dubelta i wodniczki.
Krótką relację ze spotkania zrobiła również TVP Białystok http://www.tvp.pl/bialystok/informacje/obiektyw/wideo/20122011-godz-1830/5970323 
 

• autor: A. Wiatr, data: 2011-12-21

Spotkanie informacyjne w Kuligach

Pierwsze spotkanie informacyjne w miejscowości Kuligi – wsi położonej w bezpośrednim sąsiedztwie działań projektu, w pobliżu rzeki Jegrzni ujawniło obawy mieszkańców dotyczące nie tyle podtopień łąk co bezpośredniego zagrożenia podtopieniami gospodarstw położonych najbliżej rzeki. Ich zdaniem, w wyniku budowy jazu na Kanale Woźnawiejskim, nieudrożnione starorzecze Jegrzni, biegnące nieopodal gospodarstw może mieć negatywny wpływ na ich bezpieczeństwo oraz utrudni użytkowanie położonych tam łąk. Już w aktualnie istniejącym stanie (bez zabudowy Kanału Woźnawiejskiego) wysokie poziomy wód w Jegrzni stały się przyczyną widocznych uszkodzeń w ich budynkach. Po dokonaniu wspólnej wizji lokalnej ustalono, że w tej sprawie konieczne są dodatkowe konsultuje z hydrologami i hydrotechnikami by określić realne zagrożenie i ewentualne kroki jakie w tej sprawie są możliwe. Zignorowanie sytuacji i nie rozwiązanie tego potencjalnego problemu mogłoby poważnie utrudnić realizację hydrotechnicznych zamierzeń projektu.

24 listopada br. odbyło się powtórne spotkanie z najbardziej zainteresowanymi sprawą mieszkańcami Kulig, na którym raz jeszcze zajęto się starorzeczem Jegrzni. W trakcie spotkania przekazano mieszkańcom informację, że prace konserwatorskie tj. odtworzenie problematycznego starorzecza Jegrzni są możliwe z zachowaniem wszelkich wymogów ochrony przyrody i prawa wodnego. Na spotkaniu podpisano ważne oświadczenie, w którym Biebrzański PN zadeklarował gotowość podjęcia prac na starorzeczu Jegrzni, a mieszkańcy Kuligów akceptację dla pozostałych działań projektu w sąsiedztwie wsi, tj zabudowy hydrotechnicznej Kanału Woźnawiejskiego.
Warto przypomnieć, że innymi z działań projektu zaplanowanych w okolicach wsi Kuligi będzie oczyszczenie z nadmiernego przerostu roślin głównego koryta Jegrzni (by mogło odbierać większość ilość wód skierowaną do Jegrzni z Kanału Woźnawiejskiego) oraz remont mostu drewnianego na Jegrzni, który m.in. zapewni dostęp do użytkowanych przez rolników łąk po drugiej stronie rzeki.
 

• autor: A.Wiatr, data: 2011-11-22

Wizytacja projektu

Chcąc przekonać się jak realizowane są poszczególne projekty finansowane z instrumentu LIFE, Komisja Europejska dokonuje wizytacji projektu. W dniach 17 i 18 października br. mieliśmy okazję po raz drugi gościć Panią Edytę Owadowską, która na zlecenie KE monitoruje projekt Renaturyzacji. W trakcie wizyty nasz gość zapoznał się z efektami wykonanych oraz terminarzem trwających i przyszłych zadań. Spotkanie było też okazją do wizji terenowej na obszarze projektu w najbardziej newralgicznych miejscach tj. na węźle wodnym Modzelówka, nad Jegrznią i Kanałem Woźnawiejskim oraz do wymiany zdań i poglądów dotyczących realizacji projektu i czynnej ochrony przyrody. Korzystając z pomocy przedstawiciela KE w trakcie spotkania poruszone zostały także różnorodne wątpliwości formalne dotyczące bieżącej realizacji projektu. Kolejna wizytacja odbędzie się w przyszłym roku.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-10-17

Powstają Numeryczne Modele obszaru projektu

Jednym z ważnym produktów powstałych w trakcie realizacji projektu będzie Numeryczny Model Terenu i Numeryczny Model Pokrycia Terenu oraz ortofotomapa obszaru projektu. Modele te będą podstawą a zarazem uzupełnieniem do planowania wielu działań realizowanych w projekcie i po jego zakończeniu oraz służyć będą do analizy skutków działań, jak również do bieżącego zarządzania ochroną obszaru projektu.
Do tworzenia modeli i wykonywania skaningu oraz zdjęć lotniczych używa się nowoczesnego sprzętu. Przygotowanie nalotu wymaga również wielu naziemnych przygotowań m.in. wyłożenia punktów stabilizacji i kalibracji sygnału. Zakończył się właśnie I etap tworzenia modeli. Dokonano skaningu laserowego terenu, pozyskano zdjęcia lotnicze terenu i sporządzona została robocza ortofotomapa obszaru projektu oraz pierwsze analizy skaningu. W materiale zdjęciowym prezentujemy zarówno dokumentacje prac terenowych jak i analizy numeryczne.

Numeryczny Model Terenu, NMT– jest numeryczną, dyskretną (punktową) reprezentacją wysokości topograficznej powierzchni terenu wraz z algorytmem interpolacyjnym umożliwiającym odtworzenie jej kształtu w określonym obszarze[1]. Tak zdefiniowany model zawiera informacje o relacjach topologicznych łączących poszczególne punkty w terenie. Zdefiniowanie topologii następuje w wyniku zastosowania algorytmów interpolacyjnych, odtwarzających ukształtowanie modelowanej powierzchni w odniesieniu do dowolnej analizowanej cechy środowiska.
Numeryczny Model Pokrycia Terenu, NMPT(ang. DSM - Digital Surface Model), odnosi się do powierzchni terenu wraz z elementami ponad nią wystającymi, tak naturalnymi jak np. lasy, zadrzewienia, szuwary czy sztucznymi jak np. budynki, mosty, jazy itp. NMPT jest znakomitą reprezentacją terenu w formie trójwymiarowej.
Źródło – Wikipedia.org

• autor: A.Wiatr, data: 2011-09-29

Spotkania informacyjne z mieszkańcami obszaru projektu

Rozpoczęliśmy spotkania informacyjne z mieszkańcami miejscowości położonych w sąsiedztwie projektu. Pierwsze takie spotkanie odbyło się 27 września br. w Rudzie. Ruda to duża wieś położona niedaleko węzła wodnego Modzelówka, który będzie przebudowywany w trakcie II etapu projektu a obecnie powstaje dokumentacja techniczna tej przebudowy. Spotkanie cieszyło się dużym zainteresowaniem. W jego trakcie przedstawiliśmy tło projektu i potrzebę renaturyzacji, cele i spodziewane rezultaty projektu oraz korzyści płynące z realizacji projektu. Spotkanie było też szansą by odpowiedzieć na pytania nurtujące rolników gospodarujących na obszarze projektu.

 Dziękujemy sołtys wsi Ruda, Pani Mirosławie Nadborskiej za pomoc w zorganizowaniu spotkania

• autor: A.Wiatr, data: 2011-09-29

Inwentaryzacja awifauny na terenie obszaru projektu

• autor: A. Wiatr, data: 2011-07-28

Spotkanie Wykonawców operatów przyrodniczych projektu

1 lipca br. w siedzibie Parku odbyło się spotkanie wykonawców operatów „przyrodniczej” części projektu (awifauna, siedliska i flora, lasy i numeryczne modele terenu oraz plan ochrony). Na wstępie wykonawcy zostali zapoznani z elementami prac poszczególnych zespołów. Następnie rozpoczęła się główna część spotkania, której celem była wymiana uwag prof. J. Solona, wykonawcy planu ochrony dla obszaru projektu, z pozostałymi wykonawcami, ze szczególnym zwróceniem uwagi na sporządzenie opracowań końcowych poszczególnych operatów. Dużo miejsca w dyskusji poświęcono opracowaniom graficznym oraz tworzonej bazie danych GIS przy każdym z opracowań. Innym istotnym zagadnieniem było ustalenie wspólnej definicji kryteriów oceny stanu przedmiotów ochrony i wyznaczeniem przyszłych wskazań ochronnych. W trakcie spotkania zasygnalizowano również potrzebę kolejnych narad i wymiany doświadczeń wraz z włączeniem do nich wykonawców „technicznej” strony projektu (hydrologów, projektantów budowli technicznych).
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-07-05

Folder o projekcie

Mając na uwadze promocję projektu oraz potrzebę dotarcia z informacją o projekcie do jak najszerszego grona zainteresowanych wydaliśmy folder o projekcie pt. Renaturyzacja.

• autor: A.Wiatr, data: 2011-06-24

Twierdza w Osowcu inspiracją dla zabudowy hydrotechnicznej Kanału Woźnawiejskiego?

W związku z projektem żelbetowego jazu na Kanale Woźnawiejskim zrodził się pomysł ewentualnego nawiązania jego architektonicznej konstrukcji do wzniesionej w latach 1882 - 1892 Twierdzy Osowiec. Stanowiła ona element systemu obronnego zachodnich granic imperium rosyjskiego. Położona jest na lewym brzegu Biebrzy w rejonie połączenia z Kanałem Rudzkim. Inspirujących pomysłów poszukaliśmy na miejscu. Nieocenionej pomocy udzielił nam Pan Mirosław Worona, ekspert od osowieckich fortyfikacji i pasjonat ich ochrony, oprowadzając nas po wzniesionych tu budowlach inżynieryjnych systemu fos i kanałów, dodatkowo wzmacniających funkcje obronne tej twierdzy. Niewątpliwie, atrakcyjnym rozwiązaniem byłoby zastosowanie jako okładzin na jazie na Kanale Woźnawiejskim ciosanych bloków kamiennych, ale czy ekonomia nam na to pozwoli? Prace projektowe trwają. Wystąpiliśmy już z wnioskiem do RDOŚ w Białymstoku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-06-17

Prace nad aktualizacją dokumentacji technicznej budowli piętrzących na Kanale Woźnawiejskim

Trwają prace nad aktualizacją dokumentacji technicznej budowli piętrzących na Kanale Woźnawiejskim. Przygotowanie projektów budowlanych wymaga m.in sporządzenia dokładnych map odwzorowujących teren, przekrojów podłużnych i poprzecznych koryt renaturyzowanej sieci rzek i kanałów. Współczesna technika okazuje się być niezastąpionym narzędziem w niezwykle trudnym terenie obszaru projektu. Stosowane przez projektantów precyzyjne satelitarne urządzenia pomiarowe ułatwiają i przyspieszają prace prowadzone technikami tradycyjnymi.

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-05-27

Uwarunkowania projektu

Działania projektu służą ochronie przyrody, ale muszą też uwzględniać interesy innych użytkowników wód czy gruntów, pozostających w obszarze oddziaływania planowanych zamierzeń ochronnych. Nie zawsze są to interesy ze sobą spójne. Uwarunkowania ekonomiczne wydają się być głównym czynnikiem limitującym skuteczność wszelakich planów ochrony przyrody. Pomimo niskiej jakości gospodarczej część obszaru pozostaje dotąd użytkowana kośnie przez gospodarstwa opierające swoją produkcję na hodowli bydła mlecznego. Zmiana charakteru użytkowania takich łąk na mniej intensywne byłaby pożądanym kierunkiem przemian. Jest to możliwe o ile zostaną zabezpieczone ekonomiczne podstawy egzystencji gospodarstw prowadzących tu swoją działalność rolniczą. Bezpośrednie kontakty z rolnikami pozwalają nam wymienić się wzajemnymi oczekiwaniami i budować „klimat” porozumienia.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-05-27

Narada techniczna zespołów projektowych

W dniu 19.05. b.r. miała miejsce narada techniczna zespołów projektowych. W gronie specjalistów: hydrotechników, hydrologów i przyrodników były dyskutowane zagadnienia związane z lokalizacją i rozwiązaniami konstrukcyjno - funkcjonalnymi projektowanych inwestycji na Kanale Woźnawiejskim oraz wymaganymi wysokościami piętrzenia na budowlach korygujących aktualne przepływy w Kanale. Dyskusja prowadzona w merytorycznie zróżnicowanym gremium ekspertów pozwoliła na wypracowanie optymalnych rozstrzygnięć kwestii problemowych.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-05-27

Instalacja sprzętu do monitoringu

Zahamowanie procesu degradacji siedlisk bagiennych w rejonie rzek: Ełk, Jegrzni oraz Kanału Woźnawiejskiego zostanie umożliwione poprzez wykonanie hydrotechnicznych budowli regulujących przepływy i stany wód w ciekach. W rezultacie chcemy osiągnąć realny wpływ na kształtowanie się pożądanych poziomów wód gruntowych. Obserwowanie wywołanych zmian umożliwią, m.in. zainstalowane w terenie automatyczne czujniki pomiarowe.

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-04-28

Zakup gruntów

W projekcie zaplanowaliśmy wykup gruntów niezbędnych do wybudowania urządzeń i budowli technicznych oraz przeprowadzenia bezpośrednich działań ochronnych w ekosystemach nieleśnych. W dniu 20 kwietnia doszło do pierwszej transakcji wykupu 4,6 ha łąk i nieużytków położonych w naszym obszarze zainteresowania. Młodzi właściciele prężnego gospodarstwa rolnego zdecydowali się na sprzedaż gruntów o marginalnym znaczeniu dla ich celów rozwojowych, ale jakże ważnych dla ochrony przyrody.

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-04-26

Ogólnopolski Konwent Dyrektorów Zarządów Melioracji i Urządzeń Wodnych w Ciechanowcu

W dniach 7-8 kwietnia 2011 r. w Ciechanowcu na Ogólnopolskim Konwencie Dyrektorów Zarządów Melioracji i Urządzeń Wodnych Mariusz Siłakowski zaprezentował założenia projektu LIFE09 NAT/PL 000258 „Renaturyzacja …”. Skorelowane działania projektu z zamierzeniami WZMiUW w Białymstoku jest podstawą do osiągnięcie akceptowalnych społecznie zamierzeń w obszarze renaturyzacji stosunków wodnych w Basenie Środkowym Biebrzy. Wypracowane przed laty ramy współpracy pomiędzy Biebrzańskim Parkiem Narodowym a WZMiUW w Białymstoku owocują dziś wdrażaniem zadań, z których jedne osiągają cele przyrodnicze a inne służą celom rolniczym. Dobiegają końca prace nad dokumentacją techniczną dwóch budowli piętrzących na Kanale Rudzkim, które poprawią warunki wilgotnościowe na odwodnionych użytkach rolnych przylegających do Kanału (działania WZMiUW w Białymstoku). Jednocześnie skorygują one przyszłe skutki przerzutu części wód w węźle Modzelówka do renaturyzowanego „Martwego Ełku” (działania Biebrzańskiego PN w projekcie LIFE).

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-04-26

Podpisanie umowy usługi inżyniera nadzoru

W dniu 07 kwietnia Dyrektor BPN podpisał umowę z firmą: AJM – INWEST A. Maciorowski Zakład Usług Budowlanych i Obsługi Inwestycji z siedzibą w Białymstoku o świadczenie usług Inżyniera Nadzoru. Przedmiotem Umowy jest świadczenie usług nadzoru inwestorskiego wielobranżowego, wynikających z potrzeb i wymagań koniecznych do:

a) analizy poprawności rozwiązań technicznych i funkcjonalnych w kontekście wpływu projektowanych zadań inwestycyjnych na środowisko przyrodnicze i cel projektu, tj. stworzenie warunków do zahamowania procesu degradacji siedlisk bagiennych w rejonie cieków: K. Rudzki - rz. Ełk - rz. Jegrznia - K. Woźnawiejski,

b) odbioru dokumentacji projektowej przedsięwzięć inwestycyjnych dla renaturyzacji układu wodnego rz. Jegrznia – Kanał Woźnawiejski i rz. Ełk – Kanał Rudzki,

c) wykonania i odbioru inwestycji z zakresu budownictwa wodnego i drogowego, realizowanych w ramach renaturyzacji układu wodnego rz. Jegrznia – Kanał Woźnawiejski.

W skład zespołu Inżyniera Nadzoru wchodzą przedstawiciele nauk przyrodniczych z Politechniki Białostockiej oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz inżynierowie konstruktorzy oraz z zakresu budownictwa wodno-melioracyjnego. Inżynier Nadzoru będzie wykonywał usługi aż do oddania do użytku ostatniej z budowli przewidzianych w projekcie, tj do 03.2016r.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-04-26

Konferencja "Renaturyzacja mokradeł na terenach chronionych. Aspekty naukowe, społeczne i przyrodnicze"

W dniu 17 marca 2011 r. na międzynarodowej konferencji „Renaturyzacja mokradeł na terenach chronionych. Aspekty naukowe, społeczne i przyrodnicze”, Mariusz Siłakowski - Kierownik Projektu prezentował w swoim wystąpieniu proces przygotowań i zakres projektu LIFE09 NAT/PL/000258 – Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap I.
Konferencja odbyła się w siedzibie Kampinoskiego Parku Narodowego w Izabelinie. Podczas konferencji zaprezentowane zostały doświadczenia realizowanych w ostatnim okresie projektów czynnej ochrony obszarów podmokłych, wyniki badań naukowych i doświadczenia ze współpracy ze społecznościami lokalnymi na rzecz renaturyzacji obszarów podmokłych.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-03-12

Projektanci przygotowują dokumentację techniczną

15 marca 2011r. Wojciech Dudziuk - Dyrektor Biebrzańskiego Parku Narodowego podpisał ze Zbigniewem Bartosikiem - właścicielem firmy Specjalistyczna Pracownia Projektowa „WAGA-BART” Zbigniew Bartosik z siedzibą w Warszawie, umowę na realizację działania LIFE09 NAT/PL/000258 – Aktualizacja i uzupełnienie istniejącej dokumentacji projektowej dla zadania inwestycyjnego: Renaturyzacja układu wodnego rzeka Jegrznia – Kanał Woźnawiejski”.

Rezultatem umowy będzie dokumentacja budowlana i uzyskane pozwolenie na budowę zespołu urządzeń wodnych, regulujących gospodarowanie wodami rzeki Jegrzni i Kanału Woźnawiejskiego w obrębie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Trwające od początku lat 90-tych XX wieku prace koncepcyjne i projektowe, szeroko prowadzone konsultacje społeczne pozwoliły w końcu osiągnąć kompromis dotyczący rozwiązań technicznych jak i sposobu prowadzenia działań renaturyzacyjnych. Znajdzie on swój wyraz w przygotowywanej dokumentacji technicznej. Jest to działanie na ścieżce krytycznej projektu i uzależnia postęp przyszłych prac budowlanych.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-03-15

Spotkanie Komitetu Sterującego Projektu

4 marca br. w siedzibie Parku odbyło się inauguracyjne spotkanie Komitetu Sterującego (KS) projektu „Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap I”. Członkowie KS odebrali od Dyrektora Parku Wojciecha Dudziuka nominacje na członków KS.
„Realizacja projektu to przełomowy i niezwykle ważny moment w historii Parku ale również sukces w ochronie polskiej przyrody. Cieszę się bardzo, że po tylu latach przygotowań dziś udaje się nam ten projekt zaczynać” – powiedział prof. Tomasz Okruszko otwierając spotkanie KS. W dalszej części spotkania Kierownik Projektu przedstawił Dokument Inicjujący Projekt oraz przekazał informacje o wykonanych już zadaniach etapu organizacji projektu, poniesionych wydatkach budżetu projektu oraz zakresem następnego etapu. Przedstawiciele KS odnieśli się do założeń projektu oraz podzielili się swoimi uwagami związanymi z zakresem i formułą realizacyjną projektu.

Skład Komitetu Sterującego:
1. Przewodniczący KS: dr. hab. inż. Tomasz Okruszko – profesor zwyczajny Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Przewodniczący Rady Naukowej Biebrzańskiego PN,
2. Mieczysław Bagiński – przewodniczący Komisji Rolnictwa, Obszarów Wiejskich i Ochrony Środowiska Sejmiku Województwa Podlaskiego,
3. Dr inż. Lech Magrel – Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Białymstoku,
4. Karol Chodkiewicz – Z-ca Nadleśniczego Nadleśnictwa Rajgród,
5. Robert Żyliński – Dyrektor Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Białymstoku,
6. Janusz Skąpski – ekspert z zakresu gospodarki wodnej,
7. Wojciech Dudziuk – Dyrektor Biebrzańskiego Parku Narodowego,
8. Andrzej Grygoruk – Z-ca Dyrektora Biebrzańskiego Parku Narodowego ds. społecznych funkcji Parku.

Komitet Sterujący jest najwyższą władzą w projekcie. Jego rolą jest podejmowanie strategicznych decyzji w projekcie, nadzorowanie postępów prac i odbiór etapów oraz udzielanie wsparcia dla Kierownika Projektu. KS odpowiada za osiągnięcie celów bezpośrednich projektu.
 

• autor: A.Wiatr, data: 2011-03-07

Szkolenie z zarządzania projektem

Zarządzanie projektami to prężnie rozwijająca się i zyskująca na znaczeniu dziedzina zarządzania. Mając na uwadze złożoność naszego projektu, jego zakres, budżet i czas trwania, w dniach 28.02. – 04.03. br. zorganizowaliśmy szkolenie i warsztaty z zarządzania projektami.
W warsztatach udział wzięli członkowie zespołu projektu. Poprowadził je dr inż. Paweł Szmidt z Grupa PM, akredytowany trener metodyki PRINCE2, certyfikowany kierownik projektów IPMA. W trakcie szkolenia mieliśmy okazję zapoznać się z metodyką PRINCE2, jedną z najbardziej znanych i stosowanych w zarządzaniu projektami oraz wykorzystanie programu MS Project do wsparcia wybranych obszarów zarządzania projektem. Zapoznaliśmy sie m.in. z takimi elementami jak: uzasadnienie biznesowe projektu, ogólny plan projektu, operacyjny plan projektu i jego podział na etapy, strategia zarządzania komunikacją, strategia zarządzania ryzykiem, strategia zarządzania jakością, system monitorowania, dokumentacja zarządcza.
Szkolenie było doskonałą okazją do zgłębienia i uporządkowania naszej wiedzy o realizacji projektów. Obecność doświadczonego w praktyce zarządzania projektami trenera była też okazją do weryfikacji konstrukcji naszego projektu i wniesieniu kilku poprawek mogących przyczynić się do sprawniejszej jego realizacji.

• autor: A.Wiatr, data: 2011-03-03

Szkolenie z GIS

System Informacji Geograficznej GIS (ang. GIS – Geographic Information System) to w chwili obecnej jedno z podstawowych narzędzi w wielu dziedzinach gospodarki, w tym w ochronie przyrody służące gromadzeniu i analizowaniu danych. Dzięki specjalnemu oprogramowaniu można tworzyć bazy danych z pozyskiwanych przez siebie informacji i analizować je na wielu płaszczyznach. System ten m.in. ułatwia tworzenie map, posługiwanie się dostępnymi mapami, podglądać np. mapy siedlisk i rozmieszczenia gatunków.
Chcielibyśmy także przy realizacji naszego projektu uczynić z GIS podstawowe narzędzie pracy. W związku z tym w dniach 9-11 lutego personel projektu odbył szkolenie z GIS przeprowadzone przez firmę ESRI dotyczące obsługi programu ArcGIS Desktop II.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-02-22

Wizytacja projektu

19 stycznia br. mieliśmy przyjemność gościć Panią Edytę Owadowską reprezentującą Monitoring External Team dokonujący kontroli zaangażowania działań projektu w imieniu Komisji Europejskiej.
W trakcie wizyty omówione zostały wszystkie bieżące sprawy oraz stopień zaangażowania wykonywania poszczególnych zadań. Dla Zespołu projektu była to także szansa na zadawanie pytań dotyczących sposobu rozwiązań formalnych dla realizacji wybranych elementów projektu.
 

• autor: M.Siłakowski, data: 2011-02-22

Rozruch projektu

Miło nam poinformować, że mamy za sobą fazę rozruchową projektu. Dotyczy ona głównie wyposażenia projekt w niezbędny sprzęt do jego realizacji. Pragniemy poinformować, że biuro projektu mieści się w siedzibie Biebrzańskiego Parku Narodowego w Osowcu-Twierdzy w pokoju nr 35. Projektem kieruje Mariusz Siłakowski. Wszelkie pytania dotyczące projektu można kierować pisemnie na adres BPN z dopiskiem „Renaturyzacja”, pocztą elektroniczną na adres: M.Silakowski@biebrza.org.pl lub telefonicznie pod numer 85 738 30 43.

• autor: M. Siłakowski, data: 2011-02-22