w trosce o bagna i ludzi

Nazwa rzeki pochodzi od słowa bóbr. Biebrza pojawia się w dokumencie z 1358 r., w którym Książe Kiejstut zatwierdza i opisuje granicę pomiędzy Litwą i dystryktem Grodzieńskim, a ziemią księcia Siemowita Mazowieckiego i jego dystryktami wizneńskim i goniądzkim. W dokumencie tym Bebrza występuje w formie nazwy polskiej ("a Bebrza directe ad Thargouisko..."). Bóbr (bobr) jest ruską formą nazwy. Notatka z Kroniki krzyżackiej Dusburga z 1326 r. podaje Biber. Jest to dosłowne niemieckie tłumaczenie nazwy rzeki (Biber — bóbr), które mogło pochodzić zarówno z formy polskiej, jak i ruskiej. W traktacie zawartym przez Witolda z Krzyżakami w 1398 r. pojawia się Beber. Zniekształcenie to może pochodzić od Bebrza lub Bóbr. Na ziemiach polskich jest kilka rzek, których nazwa pochodzi od bobrów. Nazwy te jednak zawsze brzmią: Bóbr, Bober, nigdy zaś Biebrza. Skąd ten wyjątek? Wyjaśnienie przynosi litewski wyraz babras, bebras, bebrus oznaczający bobra. Zatem polska nazwa Biebrza pochodzi od litewskiego słowa określającego bobra. Stanowi ona nawarstwienie na wcześniejszej nazwie bałtyckiej (Litwini są potomkami Bałtów).

Literatura:

1. Nalepa J., Połekszanie - Plemie jaćwieskie u półocnowschodnich granic Polski [w:] Rocznik Białostocki, 1967, t.7.
2. Kamiński A., Wizna na tle pogranicza polsko-rusko-jaćwieskiego [w.] Rocznik
Białostocki, 1961, t.1
3. Kamiński A., Pogranicze polsko-rusko-jaćwieskie.[w:] Rocznik Białostocki, 1963, t.4.
4. Leszczyński A., Struktura społeczna ludności żydowskiej miast i miasteczek dawnego Obwodu Białostockiego w latach 1864-1914 [w.] Miasta północno wschodniej cześć Polski, Białystok 1982.
5. Studia Podlaskie, t.II, Białystok 1989.
6. Wierzbicka J., Niedaleko od Rajgrodu: Polski Sybir, Rajgród 2003.
7. Wiśniewski J., Dzieje osadnictwa w powiecie grajewskim do połowy XVI w. [w.] Studia i materiały do dziejów powiatu grajewskiego, t.1, Warszawa 1975.
8. Gloger Z., Dolinami rzek, Warszawa 1903;