w trosce o bagna i ludzi

Warsztaty edukacyjne „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko”

Biebrzański Park Narodowy zaprasza dzieci w wieku od 6 do 14 lat pod opieką dorosłych opiekunów, na warsztaty edukacyjne pt. „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko”.

Dnia 23 stycznia 2024 r. (wtorek), miejsce spotkania: Osowiec-Twierdza 8, siedziba BbPN.

• godz. 10.00 - PRZYRODA POD MIKROSKOPEM cz. 1. Pierwsze mikroskopowanie.
• godz. 10.45-12.00 - IDZIEMY W LAS – zabawy terenowe przy siedzibie Parku, ścieżka edukacyjna „Las w zasięgu ręki”.
• godz. 12.15-13.00 - KINO PRZYRODNICZE na dużym ekranie.

Zgłoszenia: Ewa Wiatr, tel. +48 85 7383046.

Dnia 24 stycznia 2024 r. (środa), miejsce spotkania: Osowiec-Twierdza 8, siedziba BbPN.

• godz. 10.00 - PRZYRODA POD MIKROSKOPEM cz. 2. Robimy preparaty.
• godz. 10.45-12.30 - Idziemy w las – obserwacje przyrodnicze na spacerze, na górze Skobla, do przejścia ok. 3 km. Spacer z pracownikiem służb terenowych.
• godz. 12.45-13.30 - KINO PRZYRODNICZE na dużym ekranie.

Zgłoszenia: Ewa Wiatr, tel. +48 85 7383046.

Dnia 1 lutego 2024 r. (czwartek), miejsce spotkania: Osowiec-Twierdza 8, siedziba BbPN.

• godz. 10.00 - PRZYRODA POD MIKROSKOPEM cz. 3. Wgłębimy się z dużym powiększeniem w kroplę wody z Biebrzy i sekrety owadów.
• godz. 10.45-12.30 - Wyjście w teren na ścieżkę edukacyjną „Wokół Fortu IV Twierdzy Osowiec", dystans ok. 4,5 km. Przejazd we własnym zakresie, nie zapewniamy transportu.

Zgłoszenia: Bogdan Browarski, e-mail: Bogdan.Browarski@biebrza.org.pl

Udział w wydarzeniu jest bezpłatny.

Ilość miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.

NA WSZYSTKICH WYCIECZKACH obowiązują długie (za kostkę) buty zimowe i odpowiedni ubiór.

Prowiant we własnym zakresie.

W przypadku bardzo niekorzystnych warunków pogodowych możliwa jest zmiana programu i anulowanie wyjść terenowych.

Warsztaty realizowane są w ramach przedsięwzięcia pn. Program aktywnej edukacji prowadzonej przez Biebrzański Park Narodowy pn. „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko”, w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna na lata 2021-2025, sfinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Program aktywnej edukacji prowadzonej przez Biebrzański Park Narodowy pn. „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko”

Program aktywnej edukacji prowadzonej przez Biebrzański Park Narodowy pn. „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko”, w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna na lata 2021-2025, dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Działania w ramach Projektu realizowane są głównie na terenie 18 gmin i 5 powiatów leżących w otulinie i na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Zasięg przedsięwzięcia obejmuje: dzieci, młodzież, dorosłych – mieszkańców województwa podlaskiego, a także przyległych województw tj. województwa warmińsko-mazurskiego i województwa mazowieckiego, jak również mieszkańców Polski i zagranicy, w tym turystów odwiedzjących Biebrzański Park Narodowy.

Celem działań Biebrzańskiego Parku Narodowego realizowanych w ramach Projektu, poprzez realizację programu aktywnej edukacji jest: podnoszenie świadomości ekologicznej i kształtowanie postaw ekologicznych społeczeństwa, promowanie zasad zrównoważonego rozwoju oraz podnoszenie kwalifikacji grup zawodowych mających największy wpływ na realizację polityk: ekologicznej, energetycznej i klimatycznej państwa, a także aktywizacja społeczna tj. budowanie społeczeństwa obywatelskiego w obszarze ochrony klimatu, środowiska i zrównoważonego rozwoju. Celem działań jest również podnoszenie wiedzy oraz poziomu świadomości ekologicznej wraz z kształtowaniem pożądanych zachowań w codzienny życiu obiorcy – w zakresie: ochrony przyrody i krajobrazu, ochrony bioróżnorodności ze szczególnym uwzględnieniem lokalnego środowiska przyrodniczego i więzi człowieka z naturą, ochrony zasobów wodnych i racjonalnego gospodarowania wodą, gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi, promocji postaw prośrodowiskowych, podejmowania decyzji konsumenckich z uwzględnieniem konieczności ochrony zasobów środowiska, propagowania kultury dbałości o środowisko w powiązaniu ze stylem zdrowego trybu życia, popularyzacji rolnictwa ekologicznego i upowszechniania zasad dobrej praktyki rolniczej. Celem działań jest również edukacja nt.: walki ze smogiem, sposobów ograniczania i unikania emisji powierzchniowej i punktowej, wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie oraz środowisko naturalne, ekologicznych metod ogrzewania budynków, zmiany zachowań odbiorców w codziennym życiu, w celu ograniczenia emisji, znaczenia obszarów cennych przyrodniczo i mokradeł w ograniczaniu emisji CO2. Celem działań jest również edukacja nt.: przeciwdziałania zmianom klimatu i zagrożeniom środowiska, adaptacji do zmian klimatu, znaczenia mokradeł i terenów cennych przyrodniczo dla klimatu i w łagodzeniu skutków zmian klimatu. Celem działań jest edukacja nt.: produkcji energii elektrycznej i cieplnej pochodzącej ze źródeł odnawialnych, budowy, rozbudowy i modernizacji systemów kogeneracji, ograniczania energochłonności w przemyśle, w gospodarstwach domowych i sektorze publicznym, w szczególności w budownictwie, budownictwa niskoenergetycznego oraz systemów magazynowania energii, promocji programów realizowanych przez NFOŚiGW z zakresu OZE i efektywności energetycznej.

Działania realizowane są poprzez organizację: warsztatów, szkoleń, konferencji, happeningów, konkurów, wydanie wydawnictw edukacyjnych oraz poprzez działalność edukacyjną i promocyjną w mediach.

Całkowity koszt przedsięwzięcia wynosi: 349.383,00 zł.

Kwota dotacji stanowiąca środki Narodowego Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wynosi: 349.383,00 zł.

• data: 2023-07-01

MATERIAŁY ARCHIWALNE Z 2023 ROKU:

Zapraszamy na warsztaty pn. „Iskra Tradycji”

• data: 2023-07-13

Relacja z warsztatów „Iskra Tradycji"

Za nami warsztaty z przygotowania kosy i koszenia kosą tradycyjną „Iskra Tradycji”. Dlaczego iskra? Ponieważ czasem osełka skrzesze niejedną na płótnie kosy. Dlaczego tradycji? Dlatego że czas wrócić do tradycyjnego koszenia bo nic lepszego w ostatnich czasach nie wymyślono…
Całość warsztatów prowadził Jacek Jerzmański. Związany z Łąkami Kwietnymi, architekt krajobrazu, projektant ogrodów i miejskich przestrzeni, dendrolog, botanik, arborysta. Autor artykułów o środowisku przyrodniczym i o architekturze krajobrazu. 
Pierwszy dzień oprócz solidnej dawki wiedzy na temat historii i teraźniejszości kosy upłynął na czekaniu na klepanie i koszenie. W niedzielę czas oczekiwania dobiegł końca i uczestnicy pod czujnym okiem prowadzącego mogli spróbować swoich sił na łące. Twórczej krytyce podlegały: klepanie, styl oraz postawa kosiarza. Wszystko to ma znaczenie zarówno dla naszego zdrowia jak i dla żywotności narzędzi. Dobra kosa sama w sobie przedstawia wartość którą trudno wycenić, ponieważ dobrych kos już się nie produkuje… Dlatego tyle estymy przykładamy do przygotowania kosy. Narzędzia do klepania też nie mogą być byle jakie.
Podsumowując - koszenie tradycyjne:
- nie zaostrza kryzysu klimatycznego,
- działa jak ćwiczenia aerobowe,
- oszczędza paliwa kopalne,
- zmniejsza zanieczyszczenie (hałas, spaliny, wycieki oleju, plastik z kosiarek żyłkowych),
- nie zabija (wszystkie zwierzęta mają szansę uciec),
- lepiej pielęgnuje trawnik (trawa ucięta kosą lepiej wygląda i lepiej się regeneruje bez zmiażdżonych końcówek),
- umożliwia wykorzystanie pokosu (w przeciwieństwie do „mulczu” z kosiarki),
- pozwala wysiać nasiona ziołom, niezmacerowanym kosiarką.
Same „za”.
Warsztaty zostały realizowane w ramach przedsięwzięcia pn. Program aktywnej edukacji prowadzonej przez Biebrzański Park Narodowy pn. „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko”, w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna na lata 2021-2025, sfinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

• autor: Bogdan Browarski, data: 2023-08-15

Zapraszamy do udziału w warsztatach pn. „Ogrody przyjazne przyrodzie”

Biebrzański Park Narodowy serdecznie zaprasza mieszkańców gmin biebrzańskich i nie tylko do udziału w wydarzeniu: „Ogrody przyjazne przyrodzie”.

Partnerem wydarzenia jest KRONEN.

Będzie z nami Witold Czuksanow - autor książek o tematyce ogrodniczej, dziennikarz telewizyjny oraz współtwórca programów telewizyjnych "Laur dla ogrodnika" i "Rok w ogrodzie". Zapraszamy na wykład i warsztaty ogrodnictwa.

Jeśli chcesz żeby Twój ogród:

• pachniał różnorodnymi kwiatami i ziołami
• miał rodzime gatunki roślin
• rozbrzmiewał śpiewem ptaków
• był stołówką dla pszczół i innych owadów
• dawał schronienie dla płazów, gadów i drobnych ssaków
• istniał nie tylko dla Ciebie…

W takim razie to spotkanie jest dla Ciebie.

Masz taki ogród? Musisz się nim pochwalić! Porozmawiaj o nim z innymi amatorami ogrodów naturalnych! Przynieś i wynieś  - wymień nadliczbowe sadzonki i nasiona na inne rośliny ogrodowe!

Warsztaty realizowane są w ramach przedsięwzięcia pn. Program aktywnej edukacji prowadzonej przez Biebrzański Park Narodowy pn. „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko”, w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna na lata 2021-2025, sfinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

W razie pytań służymy pomocą:

• Bogdan Browarski - tel. +48 85 7383 046, e-mail: Bogdan.Browarski@biebrza.org.pl
• Anna Satkiewicz - tel. +48 85 7383 010, e-mail: Anna.Satkiewicz@biebrza.org.pl

• autor: Bogdan Browarski, data: 2023-08-25

Relacja z warsztatów „Ogrody przyjazne przyrodzie"

• data: 2023-09-30

Biebrzański Park Narodowy zaprasza na happening pn. „30 lat Biebrzańskiego Parku Narodowego dla ochrony przyrody”

• autor: Beata Głębocka

Relacja z happeningu pn. „30 lat Biebrzańskiego Parku Narodowego dla ochrony przyrody”

W bieżącym roku Biebrzański Park Narodowy świętuje jubileusz 30 lat istnienia. Jednym z wydarzeń zorganizowanych w ramach obchodów urodzin Parku, był happening pn. „30 lat Biebrzańskiego Parku Narodowego dla ochrony przyrody”, który odbył się w ubiegłą sobotę 30 września br.
Głównym punktem happeningu było uroczyste odsłonięcie muralu obrazującego bogactwo przyrodnicze Biebrzańskiego Parku Narodowego, autorstwa artysty malarza - Jakuba Brodzika, w wykonaniu Jakuba Brodzika oraz Bernarda Dzido. Mural zdobi siedzibę Parku w Osowcu-Twierdzy 8.
Niezwykle ciekawym punktem wydarzenia było również otwarcie galerii obrazów, autorstwa artysty malarza - Piotra Orzechowskiego. Autor stworzył te wyjątkowe i piękne obrazy, specjalnie z okazji jubileuszu Parku. Wystawa stała prezentowana na placu przed siedzibą Parku.
Ciekawym punktem happeningu było stoisko edukacyjne Parku z grami, zabawami, konkursami, doświadczeniami naukowymi.
Dziękujemy gościom za przybycie i aktywne uczestnictwo. Zapraszamy do odwiedzin siedziby Parku i podziwiania muralu oraz galerii obrazów.
Happening został realizowany jest w ramach przedsięwzięcia pn. Program aktywnej edukacji prowadzonej przez Biebrzański Park Narodowy pn. „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko”, w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna na lata 2021-2025, sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

• autor: Beata Głębocka, data: 2023-09-30

BIEBRZAŃSKI PARK NARODOWY

Niestety, tylko z powodu zanieczyszczeń powietrza umiera rocznie 9 milionów ludzi, w tym 500 tysięcy w Unii Europejskiej i blisko 50 tysięcy w Polsce.

Roczna światowa emisja dwutlenku węgla wynosi około 50 miliardów ton, z czego największy udział stanowi ta pochodząca z zużycia paliw kopalnych. Do zanieczyszczenia powietrza przyczyniają się również wycinki lasów, niewłaściwa gospodarka gruntami, emisja gazów cieplarnianych jak np. metanu i podtlenku azotu. Łącznie od wybuchu rewolucji przemysłowej ludzkość wyemitowała tyle gazów cieplarnianych, że stężenie dwutlenku węgla w atmosferze wzrosło prawie o połowę, a średnia temperatura na Ziemi wzrosła o 1,1 stopnia Celsjusza. Wyższa temperatura, pociąga za sobą poważne zmiany klimatu, biosfery oraz układu lądów i wód.

Przewiduje się, że pod koniec XXI wieku temperatura na świecie może wzrosnąć nawet o 5,7 stopnia Celsjusza. Jeśli w bieżącym stuleciu chcemy ograniczyć globalne ocieplenie do w miarę bezpiecznego wzrostu o 1,5 stopnia, to do 2050 roku musimy ograniczyć emisję gazów cieplarnianych do zera.

Działania, które ludzkość musi podjąć w ciągu trzech najbliższych dekad to redukcja o jedną trzecią obecnych emisji dwutlenku węgla. Wymaga to rozwoju i wdrażania tzw. zielonej energetyki oraz zmniejszenia o połowę emisji pochodzącej z przemysłu, transportu i budynków. Konieczne są również zmiany w stylu życia codziennego, który szczególnie w krajach bogatych prowadzi do marnotrawstwa cennych zasobów. Kolejnym wymaganym działaniem jest wyłapywanie dwutlenku węgla z instalacji energetyczno-przemysłowych, a także bezpośrednio z powietrza.

BAGNA SĄ MAGAZYNEM WĘGLA W TORFIE

Torf to martwe szczątki roślin, które nie uległy całkowitemu rozkładowi, dzięki temu, że w torfowisku panują warunki beztlenowe, które ograniczają aktywność mikroorganizmów odpowiedzialnych za rozkład roślin. Tak jak wszystkie rośliny zielone, rośliny bagienne pobierają dwutlenek węgla (CO2 ) w procesie fotosyntezy i wbudowują cząsteczki węgla w swoje tkanki. W przeciwieństwie do wszystkich niebagiennych ekosystemów, na bagnie część tkanek tych roślin pozostaje w torfie i milimetr po milimetrze przez tysiące lat akumuluje się tworząc pokłady torfu. Jeżeli odwadniamy torfowiska (w skali świata osuszyliśmy 15 - 20%, w Polsce ok. 90%), powodujemy, że torf zaczyna się szybko utleniać biologicznie (za jego rozkład odpowiadają bakterie, grzyby i inne mikroorganizmy). Wówczas węgiel zakumulowany w torfie wraca ponownie w postaci CO2 do atmosfery.

BAGNOM TRZEBA ODDAĆ WODĘ

Rozwiązaniem przyszłościowym jest rolnictwo bagienne. Należy zaprzestać odwadniania torfowisk, a te, które zostały odwodnione, trzeba ponownie nawodnić. Jest to absolutnie konieczne, aby powstrzymać choć część emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2. Na ponownie nawodnionych torfowiskach można uprawiać rośliny, które nie powodują degradacji torfu, pozwalają zatrzymywać wodę, a co więcej, przyspieszają jej krążenie lądowe. Koszenie pospolitych roślin bagiennych jak pałka czy trzcina z przeznaczeniem na biomasę energetyczną, krycie dachów, czy produkcję płyt ociepleniowych to sposoby na to, by obszary odnowionych torfowisk szybko przywrócić przyrodzie.

TORFOWISKA SCHŁADZAJĄ KLIMAT, ZMNIEJSZAJĄC ILOŚĆ CO W ATMOSFERZE I OGRANICZAJĄC W TEN SPOSÓB EFEKT CIEPLARNIANY

W naszej strefie klimatycznej mniej więcej 1/3 opadów powinna powstawać z regionalnego lądowego obiegu wody. Woda dostaje się na powierzchnię gleby wraz z opadami , a następnie częściowo wsiąka w glebę, a częściowo paruje bądź jest transpirowana przez rośliny. W końcowym etapie powraca z opadami (jeśli nie w tym samym obszarze, to około kilkunastu–kilkudziesięciu kilometrów dalej). Lądowy obieg wody jest bardzo podatny na zmiany pokrycia roślinnością. Jeśli wylesiono znaczną część terenu i zlikwidowano mokradła, czyli tereny, które przenoszą tej wody do atmosfery najwięcej, to efektem jest zmniejszenie krążenia wody. Prostowanie rzek i likwidowanie nadrzecznych mokradeł dodatkowo przyspiesza tempo spływu wody do Bałtyku. Wszystkie te zmiany zmniejszają też wilgotność powietrza, a co za tym idzie ilość opadów. Woda w czasie upałów nie ma skąd wyparować, bo nigdzie w krajobrazie jej nie ma. Ekstremalnie suche powietrze wysusza łąki, pola, ogrody, a skutki suszy i upałów odczuwamy na własnej skórze. Gwałtowne burze również są efektem zmian klimatu. W czasie ulewnych deszczy woda zamiast wsiąkać w glebę, spływa po jej wyschniętej i pokrytej trudno przepuszczalną skorupą powierzchni, by uregulowanymi ciekami błyskawicznie dostać się do rzek, gdzie później wylewa i powoduje powodzie. Im bardziej kręta jest rzeka i im więcej przeszkód napotyka na swej drodze woda, tym dłużej pozostanie ona w ekosystemie lądowym. W naturalnym krajobrazie tych przeszkód jest bardzo dużo. Jest naturalna roślinność, która chłonie wodę. Lasy, które ją przechwytują (liście drzew, ściółka w lesie, runo). Bagna, które są jak gąbka i magazynują wodę. Mokradła nadrzeczne, które spowalniają jej spływ. Jeżeli woda zatrzyma się w krajobrazie, to wyparuje i ponownie się skropli. Obieg wody będzie więc zachowany. Ekspansja bobrów sprzyja regeneracji ekosystemów mokradłowych – bardzo wiele mokradeł w krajobrazie rolniczym ponownie zabagniło się dzięki zatamowaniu rowów odwadniających przez te zwierzęta. W sytuacji, gdy Polska cierpi na pogłębiający się deficyt wodny, rola bobrów w przyrodzie musi być dostrzegana i ceniona jak nigdy wcześniej. Bobry budują tamy na płytkich, wąskich ciekach i rowach melioracyjnych po to, by podnieść poziom wody. Spiętrzona woda tworzy rozlewiska ułatwiając w ten sposób dostęp tym gryzoniom do większych drzew, które znajdą się w obrębie rozlewisk i w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Dużo łatwiejszy jest wtedy też transport gałęzi, których zimowe zapasy bobry gromadzą w wodzie obok żeremi, jak nazywane są ich kopiaste domki. To jedne z niewielu organizmów, które potrafią zmienić i dostosować środowisko do swoich potrzeb. A przy okazji tych przekształceń wpływają na dynamikę całego ekosystemu hamując odpływ wody, zwiększając różnorodność biologiczną i przyspieszając procesy naturalizacji zajętych terenów.

DZIKI ZAKĄTEK RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ

Dzika przyroda może zadomowić się w naszych ogrodach na wiele różnych sposobów. Możemy jej w tym pomóc i sprawić, by ogród tętnił życiem. I nie oznacza to wcale pozostawienia go do zarośnięcia. Każda przestrzeń może być domem dla roślin i zwierząt żyjących w naturze, nawet wydzielony mały fragment, niezależnie od tego, czy utrzymujemy istniejący ogród, czy tworzymy zupełnie nowy. Jest wiele prostych czynności, które możemy wykonać, aby pomóc przyrodzie – od sadzenia po pielęgnację, od zapewnienia dostępności do różnorodnych siedlisk po pielęgnowanie dobrze zaopatrzonych żerowisk.

KLUCZOWE WSKAZÓWKI DLA STWORZENIA DZIKIEGO ZAKĄTKA RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ

Nawet najmniejszy z ogrodów może być enklawą przyjazną przyrodzie. Wyglądające niepozornie na pierwszy rzut oka zakątki mogą być atrakcyjne przyrodniczo. Na przykład trawniki, a zwłaszcza obszary nieskoszone z wysoką roślinnością, są ważnym miejscem życia bezkręgowców i żywiących się nimi ptaków i ssaków. Z kolei kwitnące rośliny zielne i krzewy dostarczają bogaty w nektar pokarm dla motyli i pszczół. Bogactwo kolorowych kwiatów zwabi zapylacze, a ogród pełen owadów to zasobne żerowisko dla owadożernych ptaków, jeży i nietoperzy. Ale to nie wszystko, co oferują rośliny. Ich liście są chętnie zjadane przez gąsienice. Te z kolei przyciągają kolejnych owadożerców. W zielonej gęstwinie gnieżdżą się ptaki i przychodzą na świat inne zwierzęta, które później ucztują również na nasionach. Drzewa i żywopłoty w naszych ogrodach oferują miejsca do lęgów dla ptaków i rozmnażania dla ssaków, a także cenne schronienie oraz osłonę przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznym i drapieżnikami. Krzewy jagodowe i drzewa owocowe są również źródłem cennego sezonowego jedzenia dla zwierząt zamieszkujących i odwiedzjących nasz ogród.

Wybierajmy rośliny, które kwitną, wydają nasiona i owocują o różnych porach roku. Zapewnią one pokarm owadom i innym zwierzętom, które są aktywne i żerują w różnych okresach. Zostawmy stertę gałęzi i chrustu. To idealne miejsce do gniazdowania dla rudzików, cierniówek, pokrzywnic i słowików. Mazurki i wróble chętnie wykorzystają je do dziennego odpoczynku i noclegu. Takie miejsca chętnie zamieszkują również jeże i zaskrońce. Zostawmy uschnięty pień drzewa dla dzięciołów. Martwe drewno jest miejscem do życia dla licznych owadów. Jest pożywką dla mikroorganizmów, porostów, śluzowców, grzybów. To bardzo złożony mikroświat. Oprócz miejsca do założenia gniazda, ptakom potrzebne jest też odpowiednie schronienie, w którym będą mogły schować się przed deszczem, osuszyć czy ogrzać zimą. Pomocne w tym będą budki lęgowe, które poza okresem lęgowym pełnią rolę bezpiecznych miejsc noclegowych.

ŻYCIE W ZGODZIE Z PRZYRODĄ

Myślenie o środowisku i życie w zgodzie z przyrodą to kolejna ważna część ogrodnictwa przyjaznego dzikiej przyrodzie. Oto kilka kluczowych wskazówek

• Wydobywanie torfu niszczy naturalne siedliska, więc unikajmy używania podłoża torfowego, zastosujmy alternatywną formę jaką jest kompost. Wyprodukujmy własny, korzystając z kompostownika.
• W miskach i beczkach gromadźmy wodę deszczową, która posłuży do podlewania roślin w ogrodzie. Oczko wodne również możemy nią zasilać.
• Sadząc i siejąc rośliny, upewnijmy się, że są one pochodzenia rodzimego, a nie obcego. Zwróćmy tez uwagę na to, aby „dzikie kwiaty” zostały wyhodowane z legalnie zebranych nasion, a nie wykopane ze środowiska naturalnego.

Odzyskujmy wszędzie, gdzie to możliwe. Używajmy starych materiałów z odzysku do budowy konstrukcji ogrodowych itp. Stare palety i deski mogą być doskonałym materiałem budowlanym.

• Unikajmy stosowania pestycydów i używajmy nietoksycznych, niechemicznych alternatyw. Jeśli na roślinach pojawią się mszyce lub inne drobne tzw. szkodniki, unikajmy opryskiwania ich środkami chemicznymi, ponieważ pestycydy zabijają również biedronki i inne przydatne owady. Wiele gatunków ptaków zjada owady, których nie chcemy w naszych ogrodach. Jeśli zmartwieniem stają się mszyce, możemy je zmyć rozcieńczonymi roztworami: – z szarego mydła, – z octu, – z sody oczyszczonej, – z czosnku, – wywarem z cebuli, – wyciągiem z pokrzyw, – roztworem wody i mleka. Posadźmy rośliny odstraszające mszyce takie jak: lawenda, cząber, czosnek, cebula czy rzodkiewka.

BUDKI LĘGOWE

Najlepiej wieszać je w dużym rozproszeniu, szczególnie budki tego samego typu. Konstrukcje powinny być solidne, aby nie dostał się do nich drapieżnik. Pamiętajmy jednak, że budki są to jedynie substytuty naturalnych siedlisk i nic nie zastąpi dziupli. Dlatego tak ogromne znaczenie ma ochrona starych alei i drzew dziuplastych. Wiosną żaby, ropuchy, traszki stają się aktywne po wielomiesięcznej hibernacji. Jeśli chcemy przyciągnąć płazy do ogrodu, ale nie mamy miejsca nawet na mały staw, alternatywą jest użycie starej, plastikowej miski. Można ją zakopać do połowy w ziemi w cichym i zacienionym miejscu i obłożyć po bokach kamieniami. Kamienie umieszczone w środku takiej miski umożliwią płazom swobodne wchodzenie i wychodzenie. Zwierzęta te możemy również przyciągnąć do swojego ogrodu, pozostawiając niekoszone fragmenty oraz formując stosy kamieni, w których chętnie się schronią.

ABY ZAPEWNIĆ KRYJÓWKI DLA WIELU MAŁYCH ZWIERZĄT, WARTO POSTAWIĆ IM W OGRODZIE SPECJALNY HOTEL

Zbudowanie w ogrodzie hotelu dla dzikich zwierząt (często określanego hotelem dla owadów), pomoże stworzyć im bezpieczną kryjówkę, a nam umożliwi zagospodarowanie odpadów ogrodowych. Dobrze zbudowane lokum może pomieścić wiele różnych zwierząt, od jeży i ropuch, przez pszczoły samotnice po trzmiele i biedronki. Taki hotel możemy zbudować o każdej porze roku, ale jesienią najłatwiej o naturalne materiały, takie jak słoma, sucha trawa i wydrążone łodygi roślin. Potrzebujemy mocnego, stabilnego szkieletu. Doskonale nadają się do tego stare, drewniane palety, ponieważ są solidne i mają gotowe szczeliny.

Jak może wyglądać taki proces budowy?

1. Zacznijmy od położenia kilku cegieł na ziemi, jako mocnych podpór narożników. Zostawmy trochę przestrzeni między cegłami, aby drobne zwierzęta mogły się swobodnie przemieszczać.
2. Dodajmy trzy lub cztery warstwy drewnianych palet.
3. Wypełnijmy najróżniejsze zakamarki i szczeliny: - martwym drewnem i korą (idealne dla chrząszczy, gąsienic, pająków), - trzciną i małymi pieńkami drzew liściastych (nie zawierają żywicy) z nawierconymi otworami, - kamieniami i kaflami, które zapewniają chłodne, wilgotne warunki (np. dla żab i ropuch w czasie zimowego spoczynku), - suchymi liśćmi, patykami lub słomą (np. dla biedronek zjadających mszyce).
4. Zbudujmy dach, aby chronić konstrukcję przed gniciem a zwierzęta przed wilgocią. Użyjmy starych dachówek lub starych desek pokrytych papą. Możemy umieścić na nim nieco gruzu i ziemi. Dzięki takiemu podkładowi, zakorzenią się tu naturalnie rośliny preferujące suche warunki.

JUŻ DZISIAJ PODEJMIJ DZIAŁANIA W CODZIENNYM ŻYCIU, ABY CHRONIĆ ŚRODOWISKO NATURALNE

Segreguj odpady!

Segregując surowce takie jak: papier, szkło, tworzywa sztuczne i metale, a także odpady biodegradowalne dajemy im „drugie życie”. 

Pamiętajmy, że surowce nadające się do ponownego przetworzenia musimy segregować według poniższych zasad.

Do pojemników niebieskich wrzucamy:
– czyste opakowania z papieru i tektury (m.in. kartony, pudełka),
– gazety, książki, zeszyty,
– papier biurowy.

Do pojemników niebieskich nie wrzucamy:
– opakowań z zawartością,
– opakowań kartonowych tzw. Tetra-Paków,
– lakierowanego lub foliowanego papieru,
– tapet, kalki,
– papieru zabrudzonego, zatłuszczonego,
– artykułów higienicznych (m.in. chusteczek),
– pieluch.
Opakowania powinny być puste i oczyszczone przed ich wyrzuceniem oraz zgniecione tak aby zajmowały jak najmniejszą objętość pojemnika.

Do pojemników zielonych wrzucamy:
– puste szklane szkło opakowaniowe jak butelki i słoiki.

Do pojemników zielonych nie wrzucamy:
–nakrętek, 
– szyb samochodowych i okiennych, 
–luster,
–porcelany, ceramiki, kryształów (m.in. talerzy, szklanek),
– żarówek,
– lamp,
– reflektorów.
Opakowania powinny być opróżnione, nie trzeba ich myć przed ich wyrzuceniem do pojemnika. 
Należy wrzucać do pojemników ostrożnie, tak aby jak najmniej z nich się rozbijało co zwiększa wartość zebranego surowca.

 Do pojemnika żółtego wrzucamy:
– opakowania z tworzywa PET,
– opakowania stalowe (m.in. puszki po konserwach),
– opakowań aluminiowych (m.in. puszki po napojach).
Opakowania powinny być puste i oczyszczone przed ich wyrzuceniem oraz zgniecione tak aby zajmowały jak najmniejszą objętość pojemnika.

Do pojemników żółtych nie wrzucamy:
– opakowań po dezodorantach,
– ubrań i opakowań z tekstyliów.

Do pojemników BIO wrzucamy:
– kuchenne resztki roślinne: obierki, skórki od warzyw i owoców, fusy po kawie i herbacie,
– trawę, liście, drobne gałęzie.

Do pojemników BIO nie wrzucamy:
– zwierzęcych resztek kuchennych,
– skorupek od jajek ,
– kości i odchodów zwierzęcych,
– drewna, popiołu, żwiru, kamieni.

Do odpadów zmieszanych nie wrzucamy:
– baterii, 
– żarówek i świetlówek,
– farb i resztek lakierów,
– zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Kalendarz ścienny 2024 r. „Z myślą o przyszłości – chrońmy i dbajmy o środowisko".

• autor: Beata Głębocka, data: 2023-12-07